Alban Daci, Sekretar i Arsimit
Aleanca Kuq e Zi
Të dish atë që të gjithë dinë, është sikur të mos dish
asgjë. Dituria fillon aty, ku fillon ajo që Bota e mohon.
Konstatime
-
Marrja e titujve të ndryshëm akademik në Shqipëri është
bërë më shumë se një domosdoshmëri për të rritur vlerat personale akademike dhe
për të rritur nivelin akademik në shërbim të vendit, një modë e shëmtuar. Në
Shqipëri, me përjashtim të çdo vendi të Botës Perëndimore, të duhet apo nuk të
duhet, e justifikon apo nuk e justifikon, një master apo një doktoraturë duhet
ta kesh, se ndryshe nuk je gjë, dhe nuk futesh në grupin e “elitës”
intelektuale.
Në Perëndim,
duke qenë se i gjithë sistemi arsimor është bazuar vetëm mbi principin e
meritokracisë, për çdo titull që merr duhet të djersitësh shumë. Për këtë
arsye, çdo diplomë e marrë ka vlerësimin dhe respektin e saj maksimal.
Gjithashtu,
jeta në Perëndim është shumëdimensionale, si në aspektin e fushave të veprimit
jetësor, ashtu edhe në faktin, se është shumë e vështirë që të gjithë të
arrijnë të kryejnë studimet universitare, apo pasuniversitare.
Në Europë, për
shembull, jo të gjithë arrijnë të kryejnë studimet e larta dhe jo të gjithë e
kanë të domosdoshme kryerjen e studimeve të larta. Profesionet e mesme janë
shumë të domosdoshme dhe efikase.
Për shembull,
në Itali, shumë të rinj mbarojnë shkolla të mesme për shef kuzhine, për turizëm
dhe hoteleri, për mekanik, hidraulik, elektricist dhe gjeometër. Të gjithë, që
mbarojnë këto profesione të mesme, jo vetëm ndjehen krenar për titullin e
përfituar me djersë e mundë, por arrijnë të sigurojnë një jetë të garantuar
profesionale, të respektuar nga qytetarët dhe të mirë paguar nga punëdhënësit.
-
Në Perëndim jo të gjithë duhet të jenë doktorë shkencash
për të siguruar një jetë të mirë dhe për të qenë të respektuar në shoqëri. E
kundërta ndodh vetëm në Shqipëri, ku shumë persona në letër bëjnë një, dy ose
më shumë universitete të larta, të cilat, të gjitha së bashku nuk kanë vlerën
as sa një diplomë e vetme me rezultate të dobëta të mbrojtur në një
universitet perëndimor. Duke qenë se mbrojtja e një diplome universitare
në Shqipëri është bërë qesharake për nga serioziteti akademik dhe për faktin se
mjafton pak para për ta blerë, atëherë plot injorantë të pasuruar në mënyrë të
paqartë në periudhën e tranzicionit kanë filluar të marrin një, dy, tre diploma
dhe t’i vendosin në muret e shtëpive dhe zyrave si trofe të pamerituara.
-
Çdo njeri matet sigurisht për diplomën që ka marrë me
meritë, por më shumë matet nëse ai arrin të lë gjurmë në shërbim të komunitetit
në fushën në të cilën ka marr diplomën universitare. Si mund t’i quash njerëz
që kanë lënë gjurmë në shoqërinë shqiptare, persona që kanë titull akademik dhe
nuk kanë shkruar asnjë rresht dhe nuk kanë trajtuar asnjë temë të nxehtë të
shoqërisë ose të komunitetit për t’i gjetur një zgjidhje pozitive dhe në
shërbim të gjithëve.
Ka shumë të
rinj shqiptarë që kanë kryer studimet universitare dhe pasuniversitare në
Perëndim dhe e dinë shumë mirë se sa e vështirë është dhe sa punë e djersë
duhet për të marrë një diplomë të çdo niveli qoftë.
-
Niveli arsimor shqiptar është jashtë çdo standardi dhe
krejtësisht informal. Arsimi i lartë shqiptar, si privat ashtu edhe shtetëror,
është krejtësisht jashtë çdo standardi. Për shembull, në disa universitete
private, në kundërshtim me Kartën e Bolonjës, pedagogët dhe studentët detyrohen
nga administratorët të bëjnë botime shkencore si dhe të paguajnë para për çdo
botim të realizuar.
Si mund të
tolerohet një gjë e tillë. Njeriu, pavarësisht nga profesioni që bën, duke
përjashtuar rastet e punës vullnetare të vullnetshme, duhet të paguhet për
punën që bën dhe jo të paguaj. Gjithashtu, po në universitetet private, dihet
tashmë fakti, se të gjithë diplomohen kundrejt pagesave. Ministri Tafaj me
sistemin arsimor që ka ngritur të rinjve me shpejt u ofron një diplomë se sa një
picë.
E mjerueshme
është situata edhe në universitet publike, të cilët janë të mbushur me
korrupsion. Shumë studentë duhet të paguajnë shuma parash për të kaluar
provimet. Problem tjetër i madh është rekrutimi i stafit akademik, i cili është
krejtësisht jo profesional, por bëhet mbi bazën e parave, nepotizmit si dhe
emërimeve politike ose klanore.
Në renditjen e
fundit të universiteteve botërore, këta tanë ishin në pozicionimet e fundi (si Universiteti i Tirana në vendin e 8735) etj. Mbrapa
universiteteve tona ishin vetëm ato të
Haiti, Etiopisë, Kamboxhias, Beninit.
-
Prodhim akademik i profesorëve apo pedagogëve është në
limitet e zeros. Kemi plot njerëz që mbajnë mbi supe për vite me radhë tituj akademik
dhe që nuk kanë shkruar asnjë libër, asnjë punim shkencor.
-
Problem, tjetër i madh është fakti se shumë persona, të
cilët punojnë në mësimdhënie në universitet private ose publike, jo vetëm nuk e
meritojnë në bazë të kritereve akademike, por nuk kanë as respektin më të vogël
për profesionin e shenjtë që bëjnë. Mungojnë në shumicën e ligjëratave, nuk
janë të disponueshëm për konsulenca me studentët. Profesorët në Europë shquhen
për horizonte të larta akademike, për thjeshtësinë njerëzore dhe për dashurinë
e madhe që kanë për dijen. Ndërsa një pjesë pedagogësh ose profesorësh në
Shqipëri, të ngjajnë me rrugeçër të vërtetë, që nuk kanë as etikë e as pamje
prej personi që përfaqëson dhe shpërndan dije.
-
Problem madhor në sistemin arsimor parauniversitar mbetet
mungesa e ambienteve të mjaftueshme (klasave), ku nxënësit mund të zhvillojnë
mësimin. Për shkak të mungesës së mjediseve, shumë nxënës janë të detyruar të
zhvillojnë mësimin me turne.
Ka vite që kjo problematikë ekziston duke përfshi edhe shkollat e
kryeqytetit. Gjithashtu, kemi një mbipopullim të klasave, sipas normativës një
klasë nuk duhet të ketë më shumë se 25 nxënës, në të vërtetë nuk mungojnë
rastet, kur një klasë ka edhe mbi 40 nxënës.
Kjo jo vetëm se është kundër çdo normative europiane, por në të njëjtën kohë
bën të mundur zhvillimin e mësimit ashtu si duhet. Berisha mburret me ndërtimin
e shkollave. Jo vetëm që kjo nuk është e vërtetë, por edhe sikur të ishte e vërtetë
nuk e zgjidh problemin e zhvillimit të mësimit me turne.
Kriteri i vënë nga Ministria e Arsimit është se si njësi matëse është klasa
dhe jo shkolla. Pra, nëse një shkollë e re ndërtohet me tre klasë, kur për
numrin e nxënësve duhen 5 klasë. Atëherë shkolla e ndërtuar nuk justifikon
investimin dhe nuk zgjidh problematikën. Këtë metodë ka ndjekur Qeveria
Berisha, sepse nuk shton numrin e mësuesve, sepse buxheti që është në
dispozicion për arsimin është shumë i vogël dhe nuk mjafton për të paguar
mësuesit.
-
Problem tjetër janë tekstet alternative (siç quhet
ndryshe me termin alterteksit), të cilët janë të pakontrolluara dhe në shumicën
e rasteve nuk plotësojnë standardet e kërkuara. Reforma e altertekstit është
kthyer në një mekanizëm në miratimin e teksteve të klientëve të pushtetit. Më
dukshme kjo reformë në përzgjedhjen e teksteve, ku procedurat e shkruara nuk
zbatohen fare. Drejtorët e DAR/ZA përdorin presionin për të zgjedhur tekstet e
porositura nga njerëzit e lidhur me pushtetin. Nuk ka procedura të qarta në
zgjedhjen e vlerësuesve të teksteve. Nuk
ka transparencë për procesin. Nuk ka prindër në komisione për të vëzhguar edhe
pse jo dhe për te ndihmuar në këtë proces. Nuk ka mekanizma që funksionojnë për
të përmisuar cilësinë e teksteve shkollore.
Në rastet kur librat (rastësisht)
të klientëve të pushtetit nuk janë miratuar janë ngritur komisione të tjera, të
cilat porositen për t’i miratuar.
-
Problem tjetër është fakti, se tekstet që i përkasin
gjuhës shqipe, nuk përputhen me metodikën shkencore. Në shumicën e rasteve
tekstet janë shumë të vështira dhe nuk përputhen me moshën dhe klasën. Është shumë i dobët niveli i ilustrimeve, nuk
ka asgjë tjetër veçse figurave të deformuara që nuk përcjellin asnjë
mesazh. Ja car shkruan në tekstin e Gjuhës
Shqipe në faqen 35 për klasat e dyta Cikël i Ulët.
....Stërgjyshi lekë jetonte krejt i
vetëm në një fshat të vogël në mes të një livadhi. Herë pas here e vizitonin dy
stërnipat, Marta dhe Martini. Gjatë udhëtimit me makinë, i bënin njëmijë pyetje
babait të tyre, që ishte nipi i stërgjyshit Lekë. Kush e di si do të jetë bërë stërgjyshi?! A
do t’i jetë rritur mjekra? Mos është bërë si babagjyshi i Krishtlindjes?! A do
na njohë vallë? Teksti vazhdon kështu. Ajo që vihet re se gjuha e përdorur
është shumë e vështirë, fjalitë janë të thata e të pakuptimta. Gjithashtu teksti
mbyllet pa dhënë asnjë mesazh...
-
Gjithashtu në shumicën e shkollave aplikohet një metodik
e gabuar, ku nxënësi shihet si objekt që vetëm duhet të marr të dhëna dhe jo të
jap mendime. Pra, mes mësuesit dhe nxënësve nuk kërkohet inter-aksion. Madje,
disa mësues shkojnë më tej, duke e cilësuar vetën të suksesshëm nëse në klasën
e tij të gjithë heshtin. Kjo është një metodë klasike që nuk i përgjigjet më
kohës. Sot ora e mësimit të duhet të jenë shembull inter-aksioni mes nxënësve
dhe mësuesve. Duhet të prodhoj debat, kreativitet dhe alternativë mendimi.
-
Një problem tjetër i rëndësishëm që lidhet edhe me
mënyrën se si punësohet punonjësit civil, ka të bëj me emërimet që bëhen në
Ministrinë e Arsimit si dhe në Drejtoritë e Rretheve. Sipas informacione të
dhëna nga disa specialistë ish të punësuar në Ministrinë e Arsimit, sot kjo
ministritë është në ditët e saj më të vështira që nga Shpallja e Pavarësisë.
Kjo ka ndodhur për shkak se shumica e emërimeve janë nepotike dhe nuk
pasqyrojnë aspak profesionalizëm, por edhe për faktin se ato pak specialistë që
janë mbulojnë sektorë me të cilët nuk kanë asnjë lidhje profesionale.
Për shembull: Ministria e Arsimit është e mbuluar me juristë, ku nevojë
reale ka vetëm për një të tillë. Është mbushur gjithashtu me ekonomist, kur të
domosdoshëm ka vetëm një të tillë. Ka fare pak ose aspak të punësuar në
administratën e kësaj ministrie mësues. Gjithashtu lëvizjet brenda për brenda bëhen
sipas ekuilibrave, kur largohet një drejtor automatikisht ndryshon i gjithë
stafi i tij, duke mos respektuar eksperiencat profesionale. Ekonomistët shkojnë
të mbulojë politikat juridike e juristët të mbulojnë politikat ekonomike. Këto
emërime të lidhura ngushtë me ekuilibrat e brendshëm të administratës dhe jo me
eksperiencat profesionale, bëjnë të mundur që edhe suksesi i Ministrisë së
Arsimit në fushën e arsimit të jetë miopik.
MASH ka bërë që asnjëri prej specialistëve të saj në vendin ku është
kualifikuar. Të gjithë janë në ato vende, ku nuk janë profesionistë. Edhe në Drejtorinë Rajonale
(DAR) dhe të Zyrave të Arsimit (ZA) strukturat janë ineficiente. Në DAR ka 3
mësues, 3 juristë (seç duhen tre një zot e di, një do të mjaft do të ishte, ka
4 financier pa kuptim, pra një strukturë totalisht, jashtë çdo lloj logjike
profesionale).
-
Përdorimi i shkollave dhe nxënësve për qëllim politike.
Është bërë thuajse e modës dhe krejt normale që mësuesit të thirren bashkë me
nxënësit për të mbushur mitingjet. Kjo praktikë ka thuajse 22 vjet që përdoret
rregullisht. Megjithatë akoma më shqetësues është fakti se tani Berisha i ka
kthyer shkollat në vende mitingjesh. Berisha ulërin e gërthet duke i
traumatizuar edhe nxënës duke bërë mitingje politike në shkolla me pretekstin e
inaugurimit. Berisha ka shkelur hapur ligjin Nr. 69/2012 “Për sistemin arsimor parauniversitar në
Republikën e Shqipërisë”, I cili është miratuar vetëm tre muaj më parë me
konsensusin e plotë të të gjitha palëve. Këtë ligj Berisha e shkelur me të dyja
këmbët duke bërë propagandë politike, ai u kërkon votën prindërve të nxënësve
të shkollave fillore. Gjithashtu nuk mund të lëmë pa përmendur skandalin më të
fundit të ndodhur në Bashkinë Kamëz, ku nxënësit nuk janë lejuar të hyjnë në
klasë pa treguar qendrat e votimit, ku votojnë prindërit.
-
Rishikimi i reformave së Maturës Shtetërore, e cila është
kthyer në një garë se kush mund të kopjoj më shumë, ku vetë Drejtorët e DAR/ZA
krijojnë klasa për nxënës të veçantë dhe i favorizojnë për të kopjuar. Mungesa
e transparencës në sistemin e përpunimit të të dhënave të Maturës është një
problem që duhet ndryshuar. Në të duhet të ketë akses i gjithë publiku i
interesuar. Sistemi meritë-preferencë ka dështuar, sepse askush nuk merr sipas meritës,
sepse shumica kopjon, dhe një pjesë e madhe e nxënësve nuk marrin sipas
preferencës për shkak të mungesës së informacionit në mbushjen e formularëve.
-
Problem madhor si për sistemin universitar dhe në atë
parauniversitar mbeten korrupsioni, i cili është i pranishëm si në formën
pasive ashtu edhe në atë aktive. Në
sistemin parauniversitar, kemi plot raste, ku personat për t’u punësuar si
mësues kanë paguar shumë të caktuara parash.
Gjithashtu, nuk mungojnë rastet, ku pedagogët marrin para nën dorë për
të kaluar studentët.
-
Mungesa e një transparence, problemet e korrupsionit si
dhe fakti se buxheti i vënë në dispozicion për arsimin është i vogël, kanë bërë
të mundur që analfabetizmi të rritet në shifrat 15%. Këto janë të dhëna zyrtare
të USAID-it.
Aleanca Kuq e Zi propozon
1. Të krijohen
pedagog me tre lloj kontratash:
a)
Me kohë të plotë, që duhet t’i dedikohen vetëm
mësimdhënies dhe të mos ushtrojnë asnjë profesion tjetër
alternativ.
b)
Me kohë të kufizuar (Part-Time), i cili ka një numër të
caktuar orësh për të dhënë.
c)
Kërkues shkencor. Persona të cilët kanë të gjithë titujt
e domosdoshëm akademik, por merren vetëm me kërkim dhe prodhim akademik.
2.
Qeveria Kuq e Zi
do e bëj rekrutimin e pedagogëve
përmes principit të meritokracisë. Qeveria Kuq e Zi, si në universitet private
ashtu edhe në shtetërore do të krijoi mekanizmat dhe bazat ligjore që pedagogët
do i rekrutojë mbi bazën e CV më të mira dhe të konkurseve të organizuar nga
stafet akademike.
3.
Qeveria Kuqe Zi do
të stimulojë dhe të investojë në kërkimin shkencor dhe në prodhimin akademik.
Në gjithë universitet perëndimore për çdo argument ka tekste alternative për
çdo lëndë, kurse në Shqipëri ndodh që në shumicën e rasteve të kemi libra të
kopjuar keq nga pedagogët, të cilët ua japin studentëve mbi bazën e shantazhit
për marrjen e provimit.
4.
Qeveria Kuq e Zi, do krijojë mekanizmat e duhur për të bërë
të mundur respektimin e të drejtës së
autorit. Do të ndalojmë vjedhjen dhe tjetërsimin e informacionit. Nëse duam të
kemi një nivel universitar europian, duhet të kemi si në gjithë botën
respektimin e të drejtës së autorit.
5.
Qeveria Kuq e Zi, do të mbështes studentët më të mirë dhe
talentet. Universitetet private dhe universitetet publike duhet të rrisin dhe
duhet të vënë në shërbim bursa dhe përkrahje ekonomike për të gjithë ata
studentë, ose doktorantë, që kanë rezultate të larta. Mbështetje e talenteve
është një garanci për një të ardhme më të mirë për vendin. Gjenitë është e
vërtetë se janë të lindur, por nëse nuk përkrahen ato rrezikojnë të shuhen dhe
të mos lënë gjurmë të rëndësishme për vendin dhe shoqërinë.
6.
Qeveria Kuq e Zi, do të rris investimet në
infrastrukturë, në ngritjen dhe modernizimin e departamenteve të kërkimeve. Nuk
ka universitet private ose shtetëror në Perëndim që të mos ketë departamentet e
kërkimeve për drejtimet e ndryshme të kurseve. Qeveria Kuqe Zi, përmes fondeve të veçanta do të krijoi në
të gjitha universitet publike e private një rrjet bashkëkohor me Departamente
të Kërkimeve Shkencore dhe Akademike.
7.
Qeveria Kuq e Zi, do të rris autonominë ekonomike e
universiteteve. Megjithatë, kjo autonomi ekonomike nuk do të thotë se duhet të
përkthehet edhe në autonomi përgjegjësie kundrejt Ministrisë së Arsimit.
Ministria e Arsimit duhet të bëj kontrolle të herë pas hershme në të gjithë
universitet për të parë nëse janë respektuar standardet.
8.
Sipas Qeverisë Kuq e Zi, emërimi i dekanëve dhe i
rektorëve do të jetë kompetencë totale e çdo universiteti. Emërimi i çdo
dekani ose rektori do të bëhet vetëm përmes zgjedhjeve të lira, ku duhet të
votojnë si studentët ashtu edhe stafi akademik dhe administrativ i
universitetit.
9.
Qeveria Kuq e Zi, do të
stimuloi e do të rris nivelin e aktiviteteve dhe simpoziumeve si mes
universiteteve shqiptare ashtu edhe mes universiteteve shqiptare dhe atyre të
huaj. Duhet të jetë primar shkëmbimi i docentëve. Gjithashtu, projekti i
ERASMUS, që sot në Shqipëri kontrollohet nga Ministria e Arsimit, duhet të
kalojë në kompetencë të universiteteve, të cilët në marrëveshjeve me
universitet e tjera europiane duhet të merren veshte dhe të bien dakord mbi
kuotat me bursa dhe pa bursa. Duhet të rritet përmes marrëveshjeve bilaterale
edhe shkëmbimi i studentëve dhe docentëve me universitet e SHBA, Kanadasë dhe
Amerikës Latine.
10.
Qeveria Kuq e ZI
do të rris buxhetin për arsimin e lartë publik si dhe për kërkime dhe inovacion
teknologjik. Rrogat aktuale të pedagogëve, janë qesharake nëse i krahasojmë me
kolegët e tyre në Europë. Pedagogët me kohë të plotë do të kenë një rrogë
mesatare prej 1500 eurosh në muaj. Rritja e rrogës së docentëve sipas gradave
dhe kontratave do të rriste cilësinë në mësimdhënie, do të shmang klientelizmin
dhe të gjitha format e korrupsionit.
11.
Qeveria Kuq e Zi, do të krijoi sistemin online të dhënave,
programeve, prenotimet për provimet, për shënimet e ndryshme të kurseve si dhe
për konsultime të ndryshme mes studentëve dhe docentëve të gjithë
universiteteve. Duhet të krijohet një data base, ku të vendosen të
gjithë të diplomuarit sipas niveleve. Kjo do të shmangte mundësinë e punësimit
të personave që nuk janë diplomuar ose më keq që janë me diploma false.
12.
Qeveria Kuq e Zi,
do të stimuloi dhe do të jetë promotorë e krijimit të akademive
shkencore, të cilat të gjithë aktivitetin e tyre shkencor e akademik do ta
vendosin në shërbim të vendit dhe të çështjeve të ndryshme që lidhen me
interesat e sfidat e vendit.
13.
Thuajse të gjithë universitet shqiptare si publike dhe
private, janë shndërruar në printerë që prodhojnë diploma në letër dhe nuk
sigurojnë ose nuk japin asnjë ndihmë që të sapodiplomuarit të gjejnë ekses në
tregun e punës. Për këtë arsye, universitet duhet të fusin si pjesë të kredive
(180) ose (120) stage, i cili përkthehet eksperiencë pune që një
studenti zhvillon brenda një periudhe të caktuar kohore tek një institucion
publik ose në një sipërmarrje private. Gjithashtu, universitet nuk duhet vetëm
të “vjedhin” studentit përmes kuotave dhe taksave, por duhet t’i japin mundësi
edhe punësimi gjatë kohës së kryerjes së studimeve. Në perëndim njihet figura e
tutorit akademik, studentët më të mirë, ndihmojnë në ligjërata të veçanta
studentët me të dobët për argumentet që i kanë të paqarta. Kjo figurë zgjidhet
me konkurs, është e limituar në kohë dhe paguhet. Gjithashtu, është edhe figura
e tutorit administrativ, i cili përsëri zgjidhet nga një komision, për një
periudhë të caktuar dhe paguhet për funksionet ndihmuese që ai zhvillon në
shërbim të studentëve për procedurat e ndryshme që lidhen me funksionimin e
administratës të universitetit. Ky mekanizëm i bazuar mbi meritokracinë dhe
rotacionin, do të ndihmonte si universitetet për realizimin e objektivave
akademike dhe administrative edhe vetë studentët të cilët përfitojnë
eksperienca të rëndësishme profesionale dhe kanë mundësi të ndihmon sado pak në
përballimin e sfidave ekonomik.
14. Qeveria Kuq e
Zi, brenda mandatit të saj të parë do të vër në zbatim projektin “Mirë se të
vini në Atdhe”, i cili do të ketë për
qëllim krijimin e hapësirave të duhura të bazuara mbi bazën e meritokracisë për
të gjithë personat që kanë mbaruar studimet universitare e pasuniversitare në
universitet më të mira Perëndimore. Eksperiencat e tyre akademike e jetësore janë
shumë të rëndësishme dhe të domosdoshme për procesin e reformave, ku do të
përfshihet vendi.
15. Qeveria Kuq e
Zi, do të propozoi dhe do të vër në qarkullim kartën e studentit, e cila do të
quhet “Karta Rinore” dhe do të përfshijë të gjithë të rinjtë nga mosha 18 vjeç
deri në moshën 27 vjeç. Në kuadër të kësaj karte, Ministria e Arsimit Kuq e Zi
në bashkëpunim me Pushtetin Vendor, do të nënshkruajë një seri marrëveshjes mes
institucione private e publike, ku studentët do të përfitojnë aksese ne
evenimente kulturore me çmime te skontuara. Këtu e kemi fjalën për bileta në
disa kinema, për në evenimente e ngjarjen kulturore, këtu të kemi parasysh
teatër, opera, balet si dhe marrëveshje me shtëpitë botuese e libraritë për t’i
blerë librat me çmime më të skontuara. Kjo do të jetë karta e vërtetë që do të
përfaqësojë studentët dhe do ju bëj të mundur atyre të kenë më shumë akses në
jetën shoqërore, kulturore e sociale dhe jo premtimi i bërë nga Basha, për një
kartë që nuk pati kurrë implementim në terren dhe nuk përfaqësojë asnjë interes
të studentëve.
16. Qeveria Kuq e
Zi, në mandatin e saj të parë në bashkëpunim me sipërmarrësit privatë, me
projektet e BE si dhe me fondacione të ngjashme si SOROS apo edhe Banka
Botërore do të vër në dispozicion struktura të reja që do të quhen shtëpi
studentore, këto nuk do të jenë mjedise, studentët vetëm mund të flenë gjumë
ashtu siç janë strukturat e vjetra studentor, por do të jenë mjedise të
pajisura me salla leximi, me biblioteka dhe me mensa studentore. Kjo do të
ndihmojë studentët që të bëjnë një jetë të vërtetë sociale. Kjo do i ndihmonte
studentët të kishin një inter-aksion dhe do të prodhonin ide dhe projekte ne
funksionin e tyre dhe të komunitetit. Mjedise të tilla sa do pak do të ndihmon
rininë shqiptare që të mos jetë një “Rini kafenesh” siç konsiderohet deri tani.
17. Qeveria Kuq e
Zi, do të krijoi procedura më pak burokratike dhe të bazuara në kriteret e BE për
Arsimin, procesin e linçesimeve dhe te akreditimeve të universitete private. Akreditimi
i universiteteve do të bëhet vetëm mbi bazën e kritereve të standardeve
europiane dhe vetëm mbi bazën e meritokracisë, duke luftuar kështu
klientelizmin, nepotizmin, korrupsionin që e kanë penguar këtë proces duke mos
garantuar transparencë dhe konkurrencë të ndershme. Gjithashtu, në bazën e
kritereve ligjore, do të bëhet për çdo vit të ri akademik, renditja e
universitete sipas cilësisë, këtu do të mbahen parasysh nivelin akademik,
cilësia e mësimdhënies, statusi i infrastrukturës si dhe niveli i punësimit që
kanë prodhuar ose kanë të bërë pas diplomimit në tregun e punës.
Arsimi në Optikën Kombëtare
Aleanca Kuq e Zi është e vetmja forcë
politike që në këto 100 vjet Pavarësi e ka të shkruar si e zeza mbi të bardhë
në programin e saj çështjen e Bashkimit Kombëtar. Bashkimi Kombëtar nuk mund të ndodh, nëse nuk
kemi një sistem arsimor të unifikuar në të gjitha trevat shqiptare. Unifikimi i
sistemit arsimor duhet të fillojë:
-
Hartimi i një abetare të vetme e të përbashkët për të gjithë
shqiptarët. Abetarja duhet të përbëhet dhe të shoqërohet në brendësi me
elementë që vënë në pah historinë, traditën dhe kulturën e vendit tonë.
Simbolet kombëtare dhe shtetërore do të jenë elementë identifikues dhe dallues.
Duhet të theksojmë faktin se Aleanca Kuq e Zi në kuadër të mbrojtjes së Gjuhës
Shqipe dhe të luftës kundër së asimilimit shqiptar, ka më shumë se një vit që
po zbaton projektin e saj “Një abetare për çdo fëmijë shqiptar që lind dhe
jeton jashtë”. Aktualisht Aleanca Kuq e Zi ka dërguar abetare në SHBA, në
vendet kryesore të Europës, në Ballkan, në Australi. Kudo ku lindin fëmijë
shqiptar.
-
Të krijohen fonde të cilat do të kenë për qëllim hapjen
shkollave shqipe në të gjitha vendet, ku jetojnë shqiptarët. Duhet të krijohen
politika të veçanta, që të kenë një fond të veçantë si pjesë të Buxhetit të
Arsimit, i cili duhet të ketë për qëllim të hap shkolla shqiptare. Hapja e
shkollave shqiptare aty, ku komiteti shqiptar është i pranishëm është një
drejtë legjitime që gjen mbështetje edhe tek e Drejta Europiane.
-
Të unifikohet sistemi universitar i Shqipërisë me atë të
Kosovës. Ky unifikim duhet të ndodh në të gjitha nivelet. Formula më e mirë do
të ishte zbatimi dhe plotësimi i Kartës së Bolonjës, i cili mundëson shkëmbime
të eksperiencave akademike në fusha të ndryshme, njohjen e diplomave, shkëmbim
të studentëve përmes sistemit europian Erasmus. Pra, sistemi universitar i
unifikuar duhet të jetë i formulës 3+2+3 për Shkencat Sociale, Juridike,
Ekonomike, të Edukimit dhe 6+5 duhet të jetë për Shkencat e Mjekësisë.
-
Duhet të stimulohet përmes fondeve të veçanta
kërkimi shkencor dhe inovacioni teknologjik, që duhet të jetë në shërbim dhe në
interes të shqiptarëve. Duhet të krijohet një Akademi Mbarëkombëtar Kuq e ZI,
me vizione, ide dhe metodika bashkëkohore shkencore që do të bënte të mundur që
shqiptarët të jenë kompetitiv e më të përgatitur për të sfiduar kërkesat e
kohës.
-
Duhet të forcohet sistemi i shkollave profesionale,
sidomos ato që kanë të bëjnë me hoteleri-turizmin, menaxhim- biznesin,
teknologjitë ekonomike, me profilet e ndryshme të industrisë së rëndë dhe
ushqimore.
-
Përdorimi i teksteve të njëjtë si në shkollat e Kosovës, të Maqedonisë dhe ato të
Shqipërisë.
Aleanca Kuq e Zi, është e vendosur të
reformojë arsimin e lartë duke e bërë atë të standardeve europiane. Aleanca Kuq
e Zi me të ardhur në pushtet, është vendosur t’i bëj të gjithë këto hapa të
sipërpërmendur për të bërë një arsim të lartë arsimor elitar dhe shërbim të
interesave kombëtare. Shqipëria bëhet, duke bërë edhe një arsim të lartë Kuq e
Zi të nivelit më të lartë europian, i cili është në gjendje jo vetëm të
kontribuojë në modernizimin e shoqërisë por edhe të jetë konkurrues njëlloj si
të tjerët.
