Ambasadori Arvizu ngre dolli me nacionalistët shqiptarë

Alban Daci

Pak ditë më parë, larg objektivit të shtypit. pinë së bashku nga një gotë birrrë z. Arvizu, Ambasador i SHBA dhe z. Kreshnik Spahiu, Kryetar i Aleancës Kuq e Zi.  Edhe pse ky takim nuk ishte njoftuar nga mediat, e përditshmja prestigjioze shqiptare “Gazeta Shqiptare” arrin të sigurojë ca foto gjatë kohës që z. Arvizu dhe z. Spahiu po bisedonin së bashku. Kjo e përditshme ngriti menjëherë pyetjen e rëndësishme se: çfarë mund të jetë biseduar vallë mes tyre? Përgjigjet e kësaj pyetje nuk do e marrim asnjëherë përderisa asnjëri nga palat nuk është prononcuar se kush ishte qëllimi i këtij diskutimi.

Megjithatë, sipas një analize të thjeshtë ky takim është bërë para tre të vërtetave të mëdha.

Së pari, pak ditë na ndajnë nga thirrja e Parlamentit të ri dhe krijimin de jure të qeverisë së re. Megjithatë, si në kahun e Opozitës ashtu edhe në kahun e Pozitës kanë ndodhur fenomene që nuk i shkojnë për shtat aspak kulturës politike amerikane apo një demokracie perëndimore. Shoqëria amerikane nuk para pëlqen beteja politike të fituara në shifrat mbi 80%. Këto lloj shifrash janë përshtat për demokracitë e brishta dhe për ish vendet komuniste, ku Oligarkia vendos gjithçka në shërbim të saj duke dëmtuar qoftë edhe demokracinë.

Është e vërtetë se Pozita aktuale ka në parlament mbi 70% të mandateve dhe për rrjedhojë do të krijohet një Qeveri me një shumicë të fortë, e cila dëmton dialogun dhe bashkëpunimin me Opozitën. Në këto rrethana, Shqipëria nuk ka një Opozitë institucionale, sepse kartonët e saj në Parlament nuk vlejnë për asgjë.

Z. Spahiu kishte të drejtë, kur thoshte pas zgjedhjeve se: votat tona (Aleancës Kuq e Zi) në kuptimin e mandateve ne Parlament kanë të njëjtën vlerë sa votat e PD. Me pakë fjalë asnjë lloj vlerë apo forcë legjislative e institucionale. Euforia e një fitoreje të madhe nga maxhoranca aktuale dhe geni i konfliktualitetit i trashëguar në vite nga sistemi politik shqiptar mund të dëshmojnë në një optikë të mesme krisje e kriza institucionale e pse jo edhe prishje të marrëveshjeve politike.

Pra, me pak fjalë kjo situatë pas zgjedhore nga amerikanët mund të përkthehet me mundësi reale të destabilitetit politik.

Amerikanët, besojnë e investojnë tek demokracia, kudo qoftë ajo. Megjithatë, mendoj se amerikanët janë pak më shumë të interesuara për demokracinë shqiptare se  të disa vende të tjera të Rajonit, e cila kur është funksionale përkthehet në stabilitet të brendshëm dhe në një farë mënyrë ky stabilitet i brendshëm duhet të reflektojë edhe një garanci për stabilitet të eksportuar nga Shqipëria në Rajon. Në këto rrethana është e logjikshme që z. Arvizu të ketë biseduar me z. Spahiu për rolin që mund të ketë Aleanca Kuq e Zi në një riekuilibrimin demokratik të sistemit politik shqiptarë.

E vërteta e Dytë është fakti, se sot Shqipëria përballë kësaj shumice të fortë të maxhorancës aktuale ka nevojë për një front të ri Opozitar, të institucionalizuar, të riorganizuar dhe funksional mbi bazën e principeve demokratike. A kemi aktualisht në Shqipëri një front të përbashkët opozitar? Përgjigja është jo! Sot kemi një Parti Demokratike, e cila po kalon një fazë tranzitore nga lidershipi i “vjetër” i saj tek një lidership i “ri”.

Sapo u mbyll procesi i  zgjedhjes së Kryetarit të ri dhe siç duket ky proces pati problemet e veta e nuk kalojë pa qejf-mbetje apo edhe me tendenca për përplasje të forta brenda llojit. Kështu edhe pse drejtuesit e PD, kanë bërë shpesh thirrje për një front të ri opozitar, siç duket ato për shkak të problemeve të brendshme nuk janë në gjendje ta konkretizojnë këtë iniciativë.

Pastaj, edhe sikur të jenë në gjendje ta realizojnë, Opozite klasike, dmth PD me aleatët e saj klasik nuk prodhojnë aq konsensus të mjaftueshëm sa të jenë në gjendje të krijojnë një ekuilibër të ri të natyrës demokratike me maxhorancën e re.

Në një vend si Shqipëria,  Opozita e dobët përbën rrezik për demokracinë e brishtë të këtij vendi dhe krijon premisa për destabilitet politik. Në këtë rrethana z. Arvizu duhet të ketë biseduar me z. Spahiu për mundësinë reale e një fronti të ri demokratik opozitar dhe për rolin që duhet të ketë Aleanca Kuq e Zi. Nuk duhet të harrojmë faktin se z. Spahiu gjithmonë ka deklaruar e ka pretenduar se: Aleanca Kuq e Zi është e vetmja forcë e vërtetë opozitare në vend. Ai tashmë ka të gjitha mundësitë që ta dëshmojë një gjë të tillë.

E vërteta e tretë ka lidhje ndoshta pikërisht me mbarimin e mandatit e largimin e z. Arvizu si dhe me ardhjen e fillimin e mandatit në Shqipëri të ambasadorit të ri të SHBA z. Lu. Kohë më parë, pak para fillimit të fushatës elektorale z. Berisha edhe pse ishte në detyrën e Kryeministrit fillojë një fushatë të fortë me deklarata nacionaliste.

Disa thanë se Berisha ka qenë gjithmonë kështu e disa të tjerë e argumentuan se ai po i përgjigjet me të njëjtën monedhë Aleancës Kuq e Zi, e cila që kur ishte lëvizje në bazë të filozofisë së saj politike kishte mbrojtur nacionalizmin patriotik. Ç’është e vërteta reagimet e ambasadorit z. Arvizu qenë me tone të larta duke thënë se duhet të uleshin tonet e nacionalizmit.

Unë, në atë kohë përmes një shkrimi të publikuar në një të përditshme shqiptare argumentova se: Ky reagim nuk është kundër Aleancës Kuq e Zi dhe filozofisë së saj të nacionalizmit patriotik. Historia ka treguar se nacionalizmi është problem, kur bie në dorën e mendjeve të sëmura. Në atë kohë Aleanca Kuq e Zi nuk ishte një mendje e sëmurë. Pastaj, Aleanca Kuq e Zi nuk përfaqësonte një politikë të nivelit shtetëror, por dëshirat dhe ëndrrat e disa shqiptarëve. Pra, me pak fjalë ajo përfaqësonte vetëm dëshirat dhe ëndrrat e shoqërisë civile.

Ngritja e “dollisë” e z. Arvizu me z. Spahiu dëshmoi se kisha qenë i saktë në analizën time racionale.  Dihet se politika e Jashtme e SHBA është afatgjatë e hartohet për periudha edhe 100 vjeçare e pse jo edhe 200 vjeçare. Në këtë optikë, edhe pse z. Arvizu mbaron mandatin e tij duke ja lënë vendin ambasadorit të ri z. Lu, mos ky takim me z. Spahiu do të thotë se politika e jashtme amerikane nuk ndryshon në lidhje me Shqipërinë e pse jo edhe me vetë Rajonin. Atëherë lind një pyetje: Pse z. Arvizu pranojë pas zgjedhjeve dhe pak para largimit të tij të takohej e të ngrinte dolli me z. Spahiu, kryetarin e nacionalistëve patriotë shqiptarë? Mos vallë amerikanët nuk janë kundër nacionalizmit patriotik të z. Spahiu, i cili siç kam thënë po përmes një shkrimi kohë më parë se mbështetet parimisht dhe në principe në patriotizmin amerikan? Apo ndoshta këtë nacionalizëm të shëndoshë të Aleancës Kuq e Zi amerikanët duan ta venë në shinat institucionale? 

Levizja “Mosha Lirise”

Levizja “Mosha Lirise”

Shqiperia ka pasur gjithmone dhe ka nje brez te rinjsh qe perbejne shumicen e popullsise, por qe gjithmone jane manipuluar, kontrolluar, limituar dhe censuruar nga me te vjetrit qe kane trasheguar dhe mbajtur me cdo kusht cdo zone influence apo forme e mekanizmi pushteti.

Shqiperia ka pasur dhe ka nje brez te rinjsh qe jane te motivuar, te pergatitur dhe te gatshem te japin kontribute te medha, por qe per fat te keq vazhdojne te jene nen nje trysni shtypje totale qe nuk i lejon as te marrin fryme dhe jo me te marrin iniciativa apo situate ne dore.

Levizja “Mosha Lirise” ka per qellim te ngreje ne pahe vlerat e te rinjve dhe t’u krijoi hapesira te mundshme qe ato nga aktore te kthehen ne autore, nga spektaktore ne lojtare, nga nje fasade ne shtylla reale e te forta per te krijuar model te ri politik, mendesi te re filozofike politike, koncept te ri sociale e pse jo edhe sisteme te reja te zhvillimit ekonomik.

Levizja “Mosha Lirise” eshte gjitheperfshirese per nje grup moshe nga 16-45 vjec. Shqiperia eshte vendi me moshen me te re, por ne te njejten kohe kjo moshe eshte per fat te keq edhe me e fjetura ne proceset e rendesishme te vendimarrjes.

Levizja “Mosha Lirise” ka per qellim te zgjoje nga gjumi moshen me vitale te vendit dhe t’i ofroje asaj lirine e munguar dhe te censuar nga te vjetrit.

Levizja “Mosha Lirise” quhet e tille se ka per qellim t’u dhuroje te rinjve lirine e munguar dhe ne te njejten kohe ta mbroje Lirine ne cdo lloje forme qe ajo shfaqet dhe per cdo lloje brezi qe ajo gjendet. Liria eshte vlera me e larte e nje shoqerie demokratike.

Levizja “Mosha Lirise” do te jete promovuesja kryesore e lirise ne vend duke krijuar nje periudhe te re sociale te mbushu me Liri.

Levizja “Mosha Lirise” ne formen e vet klasike nuk konsiderohet levizje politike, por a priori ka vetem qellime politike, sepse politika eshte nje nder format me klasike qe ne shekuj e ka promovuar apo censuruar Lirine.

Levizja “Mosha Lirise” permes promovimit e mbrojtjes se Lirise ka objektiv mbrojtjen dhe promovimin e Lirise se shqiptareve kudo qe ndodhen.

Levizja "Mosha Lirise" si nje levizje bashkohore, do te perdore te gjitha mjetet, procedurat, inciativat dhe format legjitime per te realizuar objektivin e saj final qe eshte promovimi dhe mbrotja e Lirise.

Sqarim: presim interesin e te gjithe te rinjve, mendimet dhe opinionet e tyre per hapat e tjera qe kane te bejne me strukturimin, programin dhe funksionim.

Grupi iniciatore
Kryetar grupi
Alban Daci
kontakt: albandaci@gmail.com

Rama paraqet strukturen qeverisese...pushtet per te gjithe!

Alban Daci

Rama me shume mundim, por me sukses cdo dite po gjene nje arsye per te dale para mediave. Ndoshta i duket sikur qytetaret po e ngaterrojne me Berishen, i cili del ne publik gjate mbledhjeve te Keshillit te Ministrave. 

Me thene te drejten kete here sikur kemi probleme me termat, "Kryeminister ne Detyre" e "Kryemininster i Zgjedhur". Me pak fjale nuk po e marrim veshte se kush eshte realishte Kryeministri i shqiptareve. Sipas Kushtetutes, persa kohe Edi Rama nuk ka marre mandatin per te krijuar "Qeverine Re" e persa kohe nuk eshte votuar ne Parlamente dhe nuk eshte dekreduar nga Presidenti i Republikes, thjeshte konsiderohet kryetari i "Mazhorances Re", dhe sigurisht edhe kryetar i PS. 

Le te analozojme strukturen e Qeverise te prezantuar nga Rama. Se pari, kjo strukture nuk ka asgje te re nga strukturat klasike qeveritare te njohura deri me sot. Perkundrazi, ka bere hapa mbrapa. Qeverite e vendeve demokratike vitet e fundit jane te prirura per te bere shkurtime ne buxhet si dhe ne numer postesh. Rama, duke pasur parasysh se LSI, ka fituar shume mandate dhe sipas teorise qe kjo e fundit ka per pushtetin, atehere ajo ka kerkuar shume ministri.

Numri ekzistues i ministrive ishte i pamjaftueshem per PS dhe jo me edhe per LSI. Ne keto rrethaha Edi Rama, gjeti zgjidhjen klasike duke shtuar numrin e ministrive. A ka qene i domosdoshem per nje eficence me te mire shtimi i numrit te ministrive? Une, mendoj se jo, sepse ne nuk kemi pasur nje mirefunksionim te ministrive ekzistuese. Pastaj, ne kushte te bilancit shtetero, nje shtim i tille do te thote ashtu sic ka shkruar me te drejte Berisha, nje rritje rreth 30% te shpenzimeve te Qeverise, qe bien mbi kurrizin e qytetareve.

Ajo per cfare ka nevoje nje qeverisje e re eshte nevoja per nje mentalitet te ri, qe lidhet qe me rekrutimin e punonjesve te ri civil, me respektimin e qytetareve, me kulturen institucionale si dhe me deshiren per te pasur transparence. Gjithashtu, cdo ministri duhet te kete nje objektiv afatmesem dhe afatgjate. Kete nuk e degjova nga Rama. Nga Rama degjova vetem nje gje:"Pushtet per te gjithe".

Shqiperia ka probleme serioze ne lidhje me krizen ekonomike qe e ka pllakosur ate si dhe vendet e tjera te Europes. Per kete arsye ceshtja kryesore e Qeverise Re, duhe te jete se cfare modeli ekonomik duhet te zgjedh. Per te bere te mundur kete duhet te ngreje institucione te zhvillimit ekonomik, ose institucione te tjera qe jane te orientuar per rritjen e ekonomise kombetare. Shume teori ekonomike dhe institucionale krahasojne rritjen e PIL (Prodhimi te Brendshem Lord) me mireqenien ekonomike. Duhet te sqarojme se edhe si statistike PIL i Shqiperise nuk tregon rritje te kenaqshme te ekonomise vitet e fundit.

Megjithate, po te kemi parasysh fjalimin e famshem te Robert Kennedy te bere me 18 mars 1968 ne Universitetin e Kansas mbi PIL amerikan deshmon nje gje shume te rendesishme qe teorite ekonomike klasike deri ne ate kohe nuk e kishin analizuar. Robert Kennedy thoshte edhe pse SHBA kane njohur nje rritje prej miliarda dollaresh te PIL ne vitetet e fundit, kjo nuk deshmon rritjen e mireqenies per qytetaret amerikan.  Ai e vinte theksin tek dhuna ne rritje ne shoqerine amerikane, tek sherbimi ambulator. Ai thoshte se suksesi i vendit nuk matet me te dhenat e PIL, me publicitetet e cigareve, me ndotjen e ajrit dhe te ambulancave per te hequr kufomat qe mbushit rruget ne fundjave. Rritja e PIL nuk parashikon soliditetin e vlerave familjare.

Edhe pse kane kaluar shume vite nga fjalimi i cili ishte edhe ndoshta i parafundit per Robert Kennedy, asgje nuk kane ndryushuar me realitetin e sote. Sot ne Shqiperi kemi te njejtin realitet si ne kohet e Kennedy. Kemi ambulancen qe nuk te vjen me ardhur me te sjellje ndihmen e shpejte. Vetem pak dite me pare patem rastin e Durresit. Kemi gazetat dhe shtypin, i cili e nis diten me kronikat e zeza, duke i bere ne kete forme reklame dhunes me te cilet jane te detyruar te ushqehen femijet. Sot, kemi nje numer te madh te akteve te vetvrasjeve…kemi nje numer te madh te divorceve…

Pyetja me e rendesishme per Qeverine Re eshte se: cfare do te bej me keto fenomene negative? Para se te shtoje numrin e ministrive per te kenaqur rrethin qe e rrethon, ajo duhet te filloje te mendoje seriozisht per te ngritur ato qe quhen institucione informale. Kjo mund te arrihet mbi te gjitha duke stimuluar vleren intelektuale, te dijes dhe duke krijuar fonde apo hapesira konkrete per iniciativa te shendosha sociale. Sot per sot kemi nje Akademi Shkencash inekzistence dhe qe ne shumicen e rasteve eshte e lidhur ngushte me pushtetin.

Megjithate, nuk mjaftojne vetem institucionet informale, por ndoshta edhe me te rendesishem jane edhe institucione formale. Pra, duhet te krijohen rregulla, ligje te cilat do te bejne nje rilidhje te re mes institucioneve formale dhe struktures politiko-ekonomike. Baze e kesaj lidhje te re duhet te jene rishpendarja e te ardhurave, nje sistem juridik i shendoshe dhe ajo qe njihet ne literature governance.

Shqiperia le shume per te deshiruar persa u perket institucione te zhvillimit ekonomik. Se pari, nuk kemi te qarte se cfare forme do te kete dualiste, si ne kuptimin gjeografik ashtu edhe ne kuadrin e kompetencave, apo moniste. Se dyti, deri me sot kam pare nje role shume te vaket te institucioneve formale ne promovimin e institucioneve te zhvillimit ekonomik. Kjo ka bere qe sot, Shqiperia, te mos kete nje model konkret zhvillimi. Kjo eshte alfa e nisjes se nje pune te mbare.

Une, kam dyshimet e mia se kjo Qeveri do te arrije te beje keto hapa, duke pasur parasysh, se ajo ka nje mungese te theksuar te burimeve njerezore qe do te ishin ne gjendje jo vetem t’i ideonin, por edhe t’i realizonin. John Kennedy beri ne ate kohe gjene me te mire, qe mbeti nje shembull per te gjithe te tjeret pas tij. Krijoi eliten e trurit, duke mbledhur rreth vetes njerezit me te zote. Per te realizuar kete ai nuk perdorin kriteret politike te ndarjes se tortes se pushteti. Rama, nuk mund ta beje kurre kete gje per sa kohe eshte peng i marreveshje poitike e cila pervec se mund te sjellej destabilitet te governance, nuk ofron asgje tjeter pozitive. 

Reagim ndaj Gazetes Tema!

Alban Daci

Ky reagim vjen per nje shkrim qe kjo gazete ka botuar sot ne hapesiren e saj me titull “Rishfaqet Kreshnik Spahiu dhe deklaron: Kam dhjetë vjet që agjëroj”. Se pari nje sqarim per Gazeten Tema, drejtuesit e saj e per te gjithe ata qe jane ne merak se ku ndodhet Kreshnik Spahiu? Ju themi te gjitheve se Kreshnik Spahiu eshte i pranishem mes shqiptareve dhe kuqezinjeve.

Ai nuk ka pse te zhduket se nuk ka mbi supe as Gerdrecin, as 21 janarin, as ‘97 apo ndonje tragjedi tjeter te popullit shqiptar. Nuk ka mbi supe as turpin e shitjes apo te blerjes se territoreve.

Se pari, Gazeta Tema ka keqperodorur nje deklarate qe z. Spahiu ka dhene permes nje telefenonate per Gazeten Shqiptare i pyetur nese agjeronte meqe ishte Muaj i Shenjte. Ai eshte pergjigjur duke thene te verteten se: “Agjeron prej 10 vitesh”.

Pra, nuk eshte e vertete ajo qe thote Gazeta Tema se Kreshnik Spahiu rishfaqet, por kete radhe duke mos folur per politiken. Ai eshte pyetur per nje pyetje qe nuk kishte te bente per politiken dhe pergjigjen e ka dhene po jo politike.

Nuk e kuptoj c’te keqe ka qe nje person, qofte politikan, qofte avokat apo mjek deklaron, se beson ne zot dhe eshte praktikues i besimit te tij. Kjo nuk do te perbente asnjelloje problemi ne cdo vend te botes, pervec Gazetes Tema, drejtuesi i te ciles ben pjese tek shumica e atyre personave qe kane shkaterruar tashme cdo lloj vlere pozitive njerezore ne kete vend.

Po sikur te mos mjaftonte kjo, kishte nje lum te “natyrshem” komentesh poshte shkrimit te publikuar tek Gazeta Tema, qe z. Spahiu na e cilesonin ekstremist, fanatik, taleban etj. Pse ka kaq shume injorance ne shoqerine tone? Po pse Bush qe beson ne Bibel dhe betohet ne Bibil duhet te konsiderohet i prapambetur. Pse gjithe ato profesor shkencash te nivelit te larte boteror qe besojne ne Kuran duhet te konsiderohen te prapambetur dhe fanatik?

Besimi eshte ceshtje personale e cdo personi dhe nuk duhet as te komentohet e as t’i prish pune askujt. Kete reagim e bej me shume ne planin personal duke pasur rastin se me z. Spahiu kam bashkepunuar nga afer dhe e njoh me mire se sa ata qe shkruajne larte e poshte si tellall te politikes me qellimin per ta baltosur. 

Kush eshte ky Prirro Dhima, nje grek i shtirur, i lindur dhe i rritur ne Shqiperi

Alban Daci

Kush eshte ky Prirro Dhima, nje grek i shtirur, i lindur dhe i rritur ne Shqiperi, i cili thote se asnje shqiptare pa letra nuk duhet te qase ne sistemin shendetesor grek. More palaco,ne cdo rast apo rrethane si nuk e kupton se jeta eshte baza e te drejtave te njeriu. Cdo person qe ka nevoje per ndihme pavaresishte statusit qe gezon duhet te ndihmohet. Harron ky Dhima se greket mjekohen fale zemergjeresise se gjermaneve, francezeve, italianeve e spanjolleve qe nga taksat e tyre ndihmojne greket duke u dhene ndihma me miliarda euro. Italia ka mijera emigrante e refugjate, po ashtu edhe Spanja dhe i ofrojne ndihme mjekesore cdo personi qe ka nevoje pavaresishte statusit, ngjyres se lekures apo besimit fetare. Ne Spanje ka reaguar dhe kane dhene doreheqje qindra mjeke derisa vete Qeveria u terhoq nga nje qendrim i tij absurd. Biles mjeket duke e justifikuar edhe vete profesionin e tyre se ka per qellim te mbroje jeten moren nje iniciative ne internet duke dhene deklarata me web se nuk do te zbatonin vendimin e Qeverise dhe se e konsideronin jo vetem te padrejte, por edhe jo human. Te njejten gje kane bere edhe mjeket italiane, te cilet kurre nuk i kane zbatuar vendimet e Qeverise se tyre per te mos kuruar klandestinet. E nuk ka si te ndodh ndryshe, sepse vete konventat e Gjeneves, parashikojne edhe ne rastet ekstreme te luftes se ne momentin, kur nje person paraqitet i lenduar, i paarmatosur dhe kerkon ndihme mjekesore, atij duhet t'i jepet nje ndihme e tille. Le te kthehemi ne Greqi, ky shtet edhe pse pjese e BE, vazhdimishte ka pasur probleme serioze me korrupsionin dhe me shperdorimin e fondeve publike. Nuk duhet te harrojme se Greqia shume here, per shkak te semundjes se vjeter te megalo idea, ose te imperializmit ka harxhur fonde publike dhe te BE, apo ndihma te SHBA per interesa puro shoviniste e imperialiste. Nuk duhet te harrojme se shuma e parareve qe jane dhene si kontribute apo pensione per te gjithe qytetaret shqiptaret e Jugut qe do te deklaroheshin me origjine greke, ka qene pjese e kontributeve te shqiptareve qe kane punuar, fonde te BE, te SHBA, etj. 

Pra, greqia leket e Botes dhe te vete grekeve i ka shpenzuar per semundje te vjetra imperialiste. Gjithashtu, duhet te analizojme nje tjeter te dhene te rendesishme qe palaco Dhima kerkon te mohoje, ka me shume se 20 vjet qe mijera shqiptare kane punuar si skllever ne Greqi dhe nuk gezojne asnje lloj te drejte pensioni edhe pse kane derdhur kontribute te rendesishme shendetesore. Pra, shqiptaret nuk kane mundesi te marrin as hakun e punes se tyre, sepse jetojne ne nje shtet raciste, te korruptuar dhe me ide te semura imperialiste. 

Post-mortum, never born si Kryetar i PD!

Alban Daci

Historia ka treguar se kur PD-istat dhe PS-istat mbeten te pakenaqur nga partia e tyre, ose nga lideri suprem i partise ne menyre idhnake e te deshperuar largohen dhe zakonishte krijojne parti te ngjashme me partine meme. Olldashi u mund edhe keqas biles ne betejen per kryetar te PD. Aq e dhimbshme ishte humbja sa e shprehu me plote vrere ne nje konference per shtyp menjehere pas rezultatit te humbjes. Edhe pse nuk pati guxim ta shprehte pakenaqesine e tij kunder liderit historik, Berishes, konteksti u kuptua se ishte per te. Megjithate, me nje rezultate aq te thelle humbje, Olldashi nuk ka pse te merzitet, thjeshte duhet te bindet se Basha pelqehet shume me shume nga baza se sa ai. Olldashi njihet per karakter te veshtire dhe vitet e fundit fale edhe mbeshtetjes pikerisht te liderit historik, Berisha, eshte mesuar vetem me fitore dhe kjo gje e veshtireson poziten e tij psikologjike. Gjithashtu, a do ja fale Berisha akuzat qe Olldashi pati guximin t'i ngrinte kunder tij per gjithe procesin e gares per ta "zevendesuar"? Po edhe nese Berisha ja fale, a do te arrije t'ia fale vetes kete humbje Olldashi? A do te gjeje forcen te vazhdoje te marre pjese ne mbledhjet e Kryesise, ku ai nuk mundi te behet Kryetar? Apo mos valle do te largohet si i idhnuar nga partia e tije? Nese do e bej ate gje, a do te beje nje parti te re sic kane bere te tjeret apo do te bashkohet me Topin? Gjithcka mund te ndodh! Le te presim se cfare mund te ndodh. Nje gje dihet se tashme kryetari i zgjedhur eshte Basha dhe ka shume pune per te bere.

Ne dhe Koco Danaj

Alban Daci

Keto dite po ben buje lancimi i Peticionit te Koco Danaj per mbledhjen e 1 milion firmave per te bere "Shqiperine natyrale". Kjo beri sipas disa gazetave aq shume buje sa filloi te dridhej dhe Gjermania.

Pertej iluzioneve, duhet te jemi realiste. Se pari, nuk duhet te luhet me terma ne lidhje me Ceshtjen Kombetare. Vete termi "Shqiperi natyrale" nuk ka asnje konatacion juridik si ne te drejten e brendshme te Shqiperise ashtu edhe te te Drejtes Nderkombetare. Ngjane me shume me nje leksion te biologjise apo gjeografise se sa me nje projekt serioz politik dhe nacional. Rilindasit e kane quajtur "Ceshtjen Shqiptare", cdo gje qe lidhet me te drejtat politike, ekonomike, historike, kulturore e gjuhesore te shqiptareve. Pra, une preferoj linjen e rilindasve ta quaj bashkimin e shqiptareve si kauza apo ceshtja shqiptare. Ky eshte i vetmi koncept i drejte dhe qe ne shekuj ka luajtur nje rol te rendesishem ne histori. 

Termi "natyral", me ngjane me shume me nocionin "habitat" qe lidhet ngushte me boten shtazore e qe me kete fenomen merret zologjia, duke percaktuar territorin per speciet.

Gjithashtu, vete koncepti natyral i kufizon shqiptaret brenda nje optike te ngushte psikologjike dhe territoriale dhe i fut ne qorrsokakun e gjetjes se territoreve. C'eshte e verteta, gjeopolitika ka ndryshuar shume e bashke me te ka ndryshuar realiteti i kufijve dhe percaktimi i tyre mbi bazen e popullimit me shqiptare. 

Prandaj, do te ishte dicka me akademike dhe racionale qe per ceshtjen shqiptare te perdoret termi "bashkimi i shqiptareve". Vetem keshtu e leme te hapur kete proces deri ne realizimin e tij te plote dhe leme te hapur gjithashtu edhe opsionet ose mekanizmat se si mund te behet. 

Vete iniciativa e peticionit me 1 milion firma nuk ka asnje efekt juridik apo politik ne arenen nderkombetare. Nuk mjaftojne keto firma qe te behet nje konfeence nderkombetare qe te kete per objektiv bashkimin e shqiptareve. Kujt i drejtohet ky peticion, kush do e degjoi dhe kush do te preokupohet nga kjo iniciative? Askush sipas mendimit tim! 

Ndryshe nga lista e Danaj, Aleanca KuqeZi ka shpalosur nje program konkret me mekanizma politik e juridik se si mund te bashkohen shqiptaret. Ajo ne respektim me te drejten e brendshme te shqiperise si dhe ne parim edhe me principin e Vetevendosje si parim baze te te Drejtes Nderkombetare ka depozituar nje kerkese peticioni per referendum ne KQZ. 

Ne nuk kemi pretenduar kurre se e kemi shpikur ceshtjen e bashkimit te shqiptareve, por nuk mund te lejojme te tjeret te abuzojne me kete ceshtje te shejte per mbare populin shqiptar. 

Ne kemi qene e jemi te hapur per cdo institucion, organizate, grupim apo lobim qe do te jap kontribut te rendesishem per "Bashkimin Kombetare", por nuk mund te lejojme askend qe me forma donkishoteske ta basardojne kete ceshtje shekulllore e vitale per shqiptaret.

Ne, Aleanca KuqeZi mendojme se bashkimi i shqiptareve eshte i mundur perderisa kjo eshte deshira e shqiptareve dhe persa kohe eshte i mbeshtetur ne te drejten nderkombetare. Kohe me pare ne nje kumtese te mbajtur nga Aleanca Kuq e Zi, bashkimin e shqiptareve e kam quajtur me te drejte, si nje te drejte hyjnore e juridike, sepse shqiptaret ashtu si popujt e tjere te Europes, kane te drejten e tyre qe ate qe e kane perjetuar deri tani ne imagjinate ta perjetojne drejtperdrejte, pra bashkimin real, fizik, politik e moral. 

Disa gazeta qe perfaqesojne te Majten shqiptare ne pergjithesi dhe PS ne vecanti keto dite deklaruan se bashkimin e shqiptareve nuk po e ben as Berisha e as Kreshnik Spahiu, por Koco Danaj. 

Se pari, po te ishte kaq e thjeshte dhe e vertete atehere shqiptaret kudo qe jane duhet te festojne me ne fund realizimin e ndrren se tyre shekullore, ate te bashkimit.

Se dyti, perse duhet te behet krahasimi pikerisht ne keto momente mes Danaj dhe Spahiut? Mos kane per qellim qarqe te caktuar t'ia vjedhin kauzen Spahiut, meqe tashme partine i'a moren? Te krahasosh Spahiun me Danaj, eshte si te krahasosh realen me jo realen. Spahiu la cdo privilegje dhe krijoi nje projekt te mirefillte politik, qe ne themel ka Bashkimin Kombetare. Spahiu luftoi kunder regjistrimit te popullsise me baza fetare e kombetare. Luftoi ashper dhe ndaloi shitjen e turpshme dhe antilogjore te shtetesise. 

Per ta gjithe keto, takoi mijera njerez ne cdo qytet te Shqiperise, ne cdo territor te banuar me shqiptar ne Rajon e ne Diaspore. Nuk kam asgje kunder Danaj. Perkundrazi, e vleresoj faktin se edhe ai deshiron te kontribuoj per ceshtjen e shqiptare, por nuk mund te pranoj menyren se si dhe faktin e krahasimit te tij me Spahiun. Ky i fundit ishte i vetmi qe mori guximin dhe ceshtjen e Bashkimit Kombetar te perfshiu ne nje program e force politike. Askush nuk kishte pasur guxim para tij ta bene kete gje.

Basha Vs Olldashi

Alban Daci

Neser eshte dita e fundit para se te zyrtarizohet kryetari i PD, i cili eshte nen deregjiminin e liderit te saj historik Sali Berisha. Kritikat mund te jene te shumta kundrejt Sali Berisha, por c'eshte e verteta ai eshte lideri historik, sepse vete historia e PD qe nga fillimi deri sot, si ne fitore ashtu edhe ne humbje eshte e lidhur me te.

Pra, duan apo nuk duan anetaret e tjere te PD, apo te mjedisit politik shqiptar, roli i Berishes do te mbetet shume i rendesishem qofte si figure referuese per sukseset e te kaluares ashtu edhe si garanci per fitore te reja.

Berisha, le te themi, se publikisht nga mbajtuar nje paanjeshmeri per betejen mes Bashes dhe Olldashit. Megjithate, nuk eshte e veshtire per te kuptuar se kush eshte i preferuari i Berishes. Berisha do t'i ofroi nje model te ri PD, modelin e njeriut te moderuar qe njeh mire shkollat e politikes perendimore dhe qe ka nje rrjet te rendesishem nderkombetare.

Berisha po te analizojme karrieren e tij ne pozicionin e  kryetarit te PD, do te kuptojme se militantet i ka mbeshtetur vazhdimisht, por nuk atyre nuk u ka dhene status te rendesishem. Olldashi, vjen nga realiteti militanteske i PD, ai perfaqeson stilin e pedeistit te forte. Pra, le te themi, se nuk eshte ne natyren e Olldashit negocimi, tolerimi apo bashkepunimi. Kjo ndoshta edhe per faktin, se ai eshte nje self made man, pra qe cdo gje qe ka arritur ne politike dhe tek PD e ka fale aftesive dhe gucimit te tij personal.

Basha, eshte infiltruar qe ne fillim ne strukturat e larta te PD, si nje njeri me vizione dhe formim perendimor, me nje eksperience te pranueshme nderkombetare. Basha, po ta analizojme mire ka ngjashmeri me Berishen, sepse eshte nje njeri me formim intelektual perendimore, por qe e njeh mire realitetin politik shqiptar.

Sistemi politik shqiptar eshte me fasade perendimore, por funksionon mbi baza tradicionale ballkanike, mbi klanizmin, tribalizmin dhe parantelizmin. Basha, ne keto vite ka treguar se di te flas, kur duhet dhe te heshte, kur i impohet. Ka mbajt qendrime reciproke dhe te heshtura me te gjitha strukturat e larta te PD, duke mos shfaqur kurre publikisht pakenaqesi.

Me metoden "mire me te gjithe, por me  mire me Berishen", beri edhe fushaten e tij per kryetar te PD. Kete gje nuk e ben dot Olldashi, i cili ka nje karakter prej militanti e per rrjedhoje nuk mund te shuaje zjarrin e tij euforik.

PD, duke qene se sot eshte ne Opozite ka nevoje per nje person qe krijon nje konsensus te gjere me te gjitha forcat dhe qytetaret qe e ndjejne veten ne poziten opozitare. Basha ka nje orientim klasik negociuesi, qe ne pamje te pare krijon garanci per bashkepunim, por qe ne te vertete nuk leshon pe per objektivat dhe interesat e forces politike qe perfaqeson. Olldashi nuk jep garanci si njeri konsensual.

Gjithashtu, PD ka nevoje per nje hapje kundrejt te rinjve te shkolluar,  qe bejne pjese tek familjet e djathta e duan te japin kontributin e tyre per PD. Basha eshte nje garanci me shume per keto hapje, sepse vete hyrja e tij dhe suksesi i tij tek PD, ndodhi pikerisht per shkak te faktit, se ishte Berisha qe vendosi ta freskonte ne imazh dhe ne ide partine  e tij.

Olldashin paraqitet si nje njeri qe do te jap imazhin e rrethuar nga militante qe jane ne gadishmeri per te ringritur PD, por qe nuk kane ide dhe vizione se si ta bejne kete gje. Nga kjo analize del qarte se do te ishte ne te mire te te Djathtes dhe te PD fitorja e Bashes.

Duhet te marre fund ndarja Veri-Jug

Alban Daci 

Sot, Gazeta Dita kishte nje shkrim mbi te kaluaren dhe te tashmen e Berishes. Nder te tjera fliste mbi krahinizmin e Berishes, duke e mohuar nje gje te tille, por nder te tjera na kishte publikuar nje thenie qe sipas kesaj te perdithsme Berisha paska thene:“Kur Ahmet Zogu, një injorant, ka sundue për 15 vjet, ne do ta mbajmë më gjatë pushtetin”. Se pari, nuk kemi garanci se Berisha mund ta kete thene nje gje te tille. Se dyti, me keqardhje shikoj se e Majta ne Shqiperi ka prodhuar fatkeqesishte ndjenjen e percarjes krahinore. Nuk duhet te harrojme vendosjen e standardit te gjuhes shqipe ne menyre te padrejte ne krahasim me siperfaqen dhe popullsine e gegerishtes, ndarjen e padrejte te profesioneve e diplomave, internetimin dhe izolimin ekonomik te veriut, idene se koperativat ne veri duhet te garantojne vete te ardhurat e tyre edhe pse terreni ishte kryesisht malor e jo pjellore si dhe padrejtesia e madhe ne mos ekulibrimin e investime ne nivel kombetar, ku Veriu deri ne ditet e sotme ka mbetur nje vend eksperimental, me nje bujqesi te varfer, infrastrukture jashte standardeve, sherbim shendetesor me te dobet se vendet e lodhura te Afrikes, varferi pertej limeteve te jeteses, etj, etj. Se dyti po e Majta e ka identifikuar me qellim veriun si Berishian dhe te Djathte. Ne optiken e krahinizmit fatkeqesisht po trajtohet edhe figura e Ahmet Zogut. Nuk eshte rastesi qe nje grup intelektualesh qe kane ne zemer komunizmin ose nostalgjine per te dhe kane prejardhje nga Jugu po merren me figuren e Zogut, ku jo rralle here nuk kane nguruar ta denigrojne. Duhet te marre fund njehere e mire kjo ndarje e turpshme mes Veriut dhe Jugut.

Zgjedhjet dhe nevoja per nje front te perbashket opozitar

Alban Daci

Te menjehershme qene vleresimet pozitive te nderkombetareve per zgjedhjet duke i cilesuar ato si shume te mira. E vetmja force politike e cila akoma pa u mbyllur procesi zgjedhor  qe i cilesoi ato si jo demokratike dhe me probleme serioze duke edhe mos i njohur ishte Aleanca Kuq e Zi.

Ndoshta ne fillim kjo mund te jete dukur cmenduri edhe nga disa drejtues te Aleances Kuq e Zi. Isha pikerisht une, me konsultime te drejteperdrejta me forumet e partise dhe me kryetarin z. Spahiu qe vendosa te dilja ne nje deklarate per shtyp para KQZ per te denoncuar manipulimin, vjedhjen dhe tjetersimin e votave te shqiptare.

Kete nuk e beri as vete drejtuesit e PD, e ndoshta per shkak te shokut psikologjikisht qe kishin marre nga bombardimi me informacione te bujshme se Opozita kishte fituar bindshem. Madje, vete kryetari i PD, Berisha, ne deklaraten e tij per shtyp me te cilen prezantoi edhe doreheqjen e tij nga funksionet drejtuese ne PD deklaroi se: ai eshte vendim i sovranit dhe une e pranoi si tille.

Pa kaluar shume kohe dhe me kthellimin e drejtuesve te PD, shpejte u kuptua se keto zgjedhje ishin si te gjitha te tjerat e ndoshta edhe me te zeza. Edhe  ne kete rast si ne te gjitha rastet e tjera nuk kishin munguar rastet e vjedhjes, tjetersimit e manipulimit te votes permes presionin fizik dhe manipulimit me para.

Shembulli i pare dhe real se keto zgjedhje kishin problem te medha ishte Qarku Lezhe. Keto zgjedhje kane pasur probleme te medha. Disa fenome  ishin te njohura e e te perseritura e disa te tjera ishin te reja. Se pari, ishte blerja dhe shitja masive e votes kundrejt parave ne dore. Se dyti, fleta e votimit ishte shume e madhe e per kete arsye nuk garantonte fshehtesine e votes, sepse komisioneret e kuptonin per nga pozioni dhe ulja e kokes se votuesit se per ke parti po votonte. Nuk ishte nje rastesi qe dy parti te reja si Aleanca Kuq e Zi dhe Fryma Re Demokratike ishin te parafundit dhe te fundit.  Votuesit e ketyre dy partive, sidomos ato te AK ishin te shantazhuar gjithandej nga PS dhe nga forcat e tjera politike. Ata te frikesuar nen vezhgimin e  komisionereve nuk paten guxim te votinin per AK.

Problem tjeter serioz ka qene fakti perseri i madhesise se fletes se votimit dhe monitorit te numerimit. Fleta ishte e madhe e monitori ishte krejt i paqarte. Keshtu vota eshte eshte lexuar jo sic ka qene ne realitet, por si do te donin te ishte. Keshtu shume vota te AK jane lexuar si vota te partive te tjera. Kjo behej mbi bazen e nje marreveshje mbi numeruesit neper KZAZ.

Megjithate, mendoj se pas zgjimit te PD, procesi zgjedhore ka marre nje rruge tjeter te ndryshme nga ata qe e kishin konsideruar tashme nje process te mbyllur. Pas vendimit per hapjen e te gjitha kutive te QV te Qarkut Lezhe e Shkoder, shume gjera te “pa lara” do te dalin ne shesh e do te shihet si drita e syrit se si eshte vjedhur apo tjetersuar vota e qytetareve.

Nuk duhet te harrojme faktin, se shume vota ne kundershtim me ligjin jane blere kundrejt parave, para se te hidheshin ne kuti, por kjo eshte nje histori tjeter qe kerkon analiza antropologjike, psikologjike e sociale te shoqerise tone.

Megjithate tashme nje gje eshte e sigurt se ne bashke me disa parti te tjera jemi ne Opozite dhe duhet te perballemi mbi nje sistem qeverisje qe bazohet mbi blerjen e shitjen e votes. Vete PD eshte perfshire ne nje process te gjate rinovimi per shkak te gares per kryetarin e ri te kesaj force politike.

Gjithashtu, AK po analizon te gjithe procesin e saj para dhe paszgjedhore dhe po tenton te ngreje nje strategji te re per te bere nje opozite te forte. Ajo qe duhet te ndodh ne kete realitet politike eshte qe Opozita duhet te bashkohet dhe parimi i ketij bashkimi duhet te jene bindjet e Djathta te cilat ecin paralelisht edhe me bindjet dhe idealet kombetare.

Dikur jam shprehur se AK eshte nje parti me prirje te Djathta dhe kjo per vete faktin, se vetem partite e Djathta bejne politike patriotike. E Majta si filozofi politike nderkombetar nuk eshte e orientuar asnjehere drejt nacionalizmit apo patriotizimit liberal.

E Djatha shqiptare qe sot identifikohet me vete Opoziten duhet te ribashkohet per te sjelle nje filozofi krejt te re politike e cila mbeshtetet tek nje konkurrence e lire e tregut, por pa harruar mireqenien sociale.

Aleanca Kuq e Zi eshte e gatshme te bashkepunoje me cdo force opozitare qe mbeshtetet ne vlerat e patriotizmit liberal dhe te mireqenies sociale. AK nuk ben dallime me asnje force politike duke perfshire edhe PD pasi te kete nje kryetari te ri te legjitimuar nga forumet e larta drejtuese.

Nje front i perbashket opozitar do ta shpetonte Shqiperine nga arroganca politike dhe do t’i ofronte asaj nje mundesi me te mire per nje te ardhme me te respektuar. 

21 Janari pa emocione

Alban Daci

21 janari po trajtohet sa Majtas po ashtu edhe Djathtas sipas orekseve dhe interesave politike. Per fat te keq nje pjese e konsiderueshme e shtypit nuk mund te largohet nga keto interesa dhe pasione. 

Sot, na thote Rama per BBC se per 21 janarin pergjegjes eshte Berisha. Kjo nuk eshte ndonje gje e re, sepse ne rolin e kryetarit te Qeverise normalisht Berisha ka pergjegjesite e veta. Por, para se te shkojme tek pasojat e nje ngjarje eshte mire te analizojme shkakun. 

Shkaku i protestes se 21 janarit ishte trasmetimi nga programi Fiks Fare i vidios se Metes me Priftin. Nga kjo mori shkas qe vete Rama in primis t'u bene thirrje qytetareve te ndershem te dilnin ne protesta kunder korrupsionit dhe qeverise se korruptuar. Qytetaret te skandalizuar nga ajo qe kishin pare ne vidio dhe te pakenaqur me qeverisjen Meta-Berisha dolen gjithe mllef dhe urrejtje per te protestuar. Kush ka qene ate dite i pranishem e ka pare mire se ajo proteste nuk kishte aspak qellime pacifike. Lind pyetja a ishin frymezuar per te mos qene pacifik, apo mllefi i tyre ishte aq i madh kundrejt qeverise sa nuk u permbajten dot? Kjo eshte nje pergjigje qe duhet ta kishin dhene institucionet perkatese shteterore. Qytetaret pasi mbaruan guret qe kishin me vete dhe goditnin policine filluan te hiqnin edhe pllakat e bulevardit mes nderteses se Kryesise se Kuvendit dhe Kullave Binjake. Madje me kujtohet fare mire qe nje deputet mjaft i nderuar i PS qe sot eshte eliminuar nga strukturat drejtuese i afrohet njerit nga protestuesit qe po tentonte te hiqte pllaka nga bulevardi dhe duke i shkel me kembe doren i thote: mos i shkul pllakat maskara. 

21 janari dukej qarte se ishte nje beteje e mirefillte mes protetuesve dhe policise. Te paret ne sulme dhe te dytet ne mbrojtje. 

Ajo qe dua ti them Rames eshte, se shkaku i 21 janarit ishte vidio Meta-Prifti dhe pasojat e tij jane te qeverise e pse jo edhe te Berishes. Problemi eshte se si ju e justifikoni sot qeverisjen me Meeten? Kete pyetje duhet t'iu kishte bere gazetarja e BBC dhe per te cilen ju duhet te pergjigjeshit. Dihet se ne Shqiperi perdoret Machiavelli i cili thoshte: ogni mezzo usato per il potere e giustificato. Kjo ne shqip do te thote: Cdo mjet i perdorur per pushtetin eshte i justifikuar. Pra, ju e justifikoni marreveshjen me Meten si nje marreveshje me qellim final pushtetin e kjo sipas Machiavelit eshte e drejte dhe mund te trajtohet si nje dinjakeri. Megjithate, si mund ta justifikoni kete marreveshje para qytetareve qe protestuan ate dite? Si mund ta justifikoni para njerezve qe ate dite u flijuan ne emer te demokracise dhe te transparences? Po sikur neser te ndodh nje skandal i ngjashem ne qeverine tuaj dhe protestuesit do te vijne tek porta e Kryeministrise per t'iu larguar, ju cfare do te beni dhe si do te reagoni? Ne rast se do te zbatoni Kushtetuten ajo shkruan si e zeza mbi te bardhe se institucionen mbrohen!

Adriatiku mbetet endrra e serbeve

Alban Daci

Serbet kane kerkuar me cdo kushte qe ne fillim te shekullit te kaluar te kishin nje dalje ne detin Adriatik, te cilen e krahasonin me mbijetesen e tyre. Udheheqesi me i larte serb qe ka luftuar me se shumti per kete dalje ka qene Nikolla Pashiq, kryministri serb i cili thoshte: Serbia nuk derdhi gjak per zgjerime territoresh, sesa per lidhjen e saj me detin, pa te cilen do ishte e pamundur te zhvillohej ekonomikisht dhe politikisht. 

Deshira ishte as e madhe asokohe per Serbine qe te kishte nje dalje ne detin Adriatik sa ajo filloi te bente hapur kercenime kunder perandorise se Austro-Hungarise: "Nje port ne Adriatik eshte per Serbine nje ceshtje per jete a vdekje. Populli serb do te ngrihet kunder cdo perpjekje te Austrise per t'i mohuar Serbise detin". Keshtu kishte deklaruar asokohe nje drejtues i larte serb. 

Serbia endrren e saj per te pasur nje dalje ne detin Adriatik e siguroi me themelin pas Luftes I Boterore te Mbretesise se Bashkuar Serbe, Sllovene, Kroate. Megjithate ka historian qe mendojne se kjo mbreteri eshte krijuar para se te mbaronte Lufta I Boterore dhe Konferenca e Parit e gjeti te krijuar. Ja cfare shkruan historiania Mrgaret Macmillan ne librin e saj "Paris 1919" ne pjesen e dedikuar per Jugosllavine: "Konferenca e Paqes, ne kundershtim me cfare thone shume njerez, nuk e krijoi Jugosllavine- ajo tashme ishte krijuar, kur diplomatet e pare arriten ne Paris". 

Duhet te theksojme se SHBA ne ato kohe nuk e pane me sy te mire themelimin e shtetit te sllaveve te jugut. Willson do te shprehej ne ate kohe se:"Do te ishte gabim t'u jepej sllaveve te jugut flote ushtarako-detare. Keshtu do te behet nje komb i harbuar, meqe keshtu ata jane nje popull turbullues, dhe nuk duhet te kene nje flote qe te luajne mendsh". Ky eshte nje argument tjeter se vendet perendimore me perjashtim Francen, nuk e donin daljen e serbeve ne detin Adriatik. 

Serbet vazhduan te kishin nje dalje te gjere ne detin Adriatik edhe pas Luftes II Boteror me krijimin e Federates Jugosllave te drejtuar nga Partia Komuniste me ne krye Marshallin Tito. Madje, Tito mbajti kundrejt perdorimit te forces deri ne fillim te viteve '50 edhe Triesten, e cila historikisht njihej si territor italian. Serbet menjehere pas luftes masakruan e debuan ne zonen Fiume shume autokton italian. Ky territor do te rikthehej nen administrimin italian fale diplomacise te bere nga kryeministri De Gasperi. Kjo eshte nje deshmi theter qe verteton parashikimin e Willsonit se sllavet e Jugut nuk duhet te kene nje flote ushtarako-detare. De fakto serbet e humben daljen ne Adriatik me shperberjen e Jugosllavise pas konflikteve te pergjakshme. Izolimi i saj u korezua me shpalljen e Pavaresise te Mailit te Zi me 3 qershor 2006. 

Duhet te theksojme se SHBA, Gjermania, Anglia dhe deri diku edhe Italia kane luajtur nje rol te rendesishem qe Serbia pas konfliktive me baza nacionaliste te ndodhura pas viteve '90 te mos kishte dalje ne detin Adriatik. 

Megjithate, serbet kane shfrytezuar lidhje klanore te bazuar ne individe te vecante per te siguruar dalje ne Adriatik. Ne tete vitet e fundit flitet per nje prani te forte dhe te rendesishme sidomos ne brigjet e Adriatikut te Fazllic, i cili duke shfrytezuar lidhje dhe ineteresa me disa pushtetare ne Shqiperi ka siguruar nje akses te rendesishem ne Portin e Durresit si dhe ka siguruar, sic thone edhe prona te rendesishme bregdetare. Pra, shqiptaret qe kane vuajtur me se shumti nga prania sllave, fale disa pushtetareve te shitur kane perseri te pranishem mes tyre interesat sllave e serbe. Endrra Serbe per te pasur nje dalje ne Adriatik po mbahet gjalle nga disa pushtetare tradhetare shqiptare.

A ka moral amnistia me serbet?

Alban Daci

Ne fillim te nentorit te motit 1912, nje korrespondent i Daily Chronicle ben nje pershkrim rrenqethes te situates: Qindra ushtare, dhjetra oficere te te gjitha rangjeve me treguan nje histori. Ndermjet Kumanoves dhe Shkupit, dy mije arnaut ishin masakruar, rreth Prishtines pese mije.

Pas renies se Shkupit, ne zona perreth ishin derguar patrulla te perforcuara, fshatrave arnaute u ishte vene zjarri dhe, kur banoret iknin me vrape per te shpetuar, ata vriteshin pa meshire. Dhjetra oficere me treguan se lumenjte ne ate zone jane plot me kufoma. Naten e fundit qe isha ne Shkup, 38 burra u moren nga nje repart ushtaresh, u pushkatuan trupat e tyre dhe u hodhen ne lume. E permend kete rast, sepse ma tregoi nje ushtar qe mori pjese ne pushkatim.

Serbet nuk po kerkonin t'i nenshtronin shqiptaret ne menyre te zakonshme, por synonin t'i shfarosnin. "Do t'i pastrojme, sepse kjo eshte menyra me mire", me thane ne dhjetra raste ushtare te gjitha rangjeve. Madje, nje ushtar ne Shkup me ftoi te vija me trupat e tij per nje ekspedite te tille dhe pastaj me ftuan edhe te tjere, nje lejtenant, kapiten dhe nje major me jepnin nje pushke dhe 250 fisheke dhe, nese vija, "do te shihja dicka". Kjo ftese mjafton. Per te konfirmuar gjithe ate histori te frikshme qe kisha degjuar. 

Kjo pjese eshte marre nga libri "Pavaresia" te gazetarit Ilir Ikonomi dhe tregon, se serbet jane po te njejtet barbare dhe qe shqiptaret duan t'i shfarosin. Besoj se asnjeri nga ne nuk ka harruar hedhjen e kufomave te shqiptareve ne lumin Danub gjate konfliktit te fundit. Nje nder autoret kryesore te shfarosjes se shqiptareve ne pershkrimin e bere me siper eshte kryministri serb i asaj kohe, Nikolla Pashic, i cili ishte nje gjakepires i pamershirshem, nje fshatar qe kishte pasion rrembimin e pronave te te tjereve.

 
Ai kishte enderruar prej kohesh e mezi kishte pritur te gllaberonte tokat e shqiptareve e per ta bere kete ai ishte plotesisht i bindur se duhet te bente fillimisht shfarosjen e popullit shqiptar. Kjo eshte pikenisja e politikes se debimeve dhe fsharosjeve etnike qe per here te fundit do e pratikonte ne terren do te ishte Milloshevic. Shqiptaret jane masakruar dhe jane debuar per me shume se nje shekull nga fqinjet e tyre serbe, te cilet edhe sot duke shfrytezuar politikat dhe faktoret gjeopolitike duan te cojne deri ne fund nje mision qe sipas tyre ka mbetur per gjysme, shfarosjen e plote te shqiptareve.

 
Atehere lind nje pyetje fondamentale: a mund qe gjithcka kane bere serbet kunder shqiptareve te amnistohet permes nje marreveshje dypaleshe te koduar me ligj? Ligjet jane krijuar nga njeriu per ndeshkuar sjellje te devijuara dhe jo per te falur krime dhe kriminele te pameshirshem. Krimet e serbeve per sa nuk kohe i fale dhe i harron historia, nuk mund te falen as nga amnistia.

Konflikti arabo-izralian

Alban Daci

Konflikti mes izralianeve dhe palestinezeve eshte nder me te disktuarit ne aktualitetin tone. Edhe pse bota, akoma edhe sot, eshte e mbushur me konflikte dhe luftera, disa prej te cilave jane edhe me te gjakosura, megjithate konflikti i Lindjes se Mesme (mes palestinezeve dhe izralianeve) ze vendin me te rendesishem ne televizionet, gazetat, webet dhe radiot boterore. Kjo, sepse sipas opinioneve te shumices, me kete konflikt jane te lidhur drejtperdrejte ose jo shume ceshtje te tjera qe bejne pjese ne lojen e shahut te Lindjes se Mesme te cilat influencojne mbi sigurine dhe vendimet e vendeve te tjera e te Perendimit dhe te Azise.

Konflikti arabo-izralian e ndan tashme prej kohesh opionin publik boteror: mes atyre qe jane ne favor te arsyetimit isralian dhe atyre qe jane ne favor te arsyetimit palestinez. Keto opione shpesh jane te lidhura me ideologji dhe interesa te caktuara te interesave qe jane ne loje. Nuk mungojne rastet e opinioneve negative mbi ceshtjen te cilat ne shumicen e rasteve lidhen me projektimit e gjeopolitikes rajonale ose te rastet e tjera si pasoje e mungeses se thelle te njohjes per ceshtjen ose te fakteve.

Ne histori ndodh shpesh qe faktet e verteta me vullnet ose jo shtremberohen sipas qejfeve ose nuk mungojne edhe tentativat per t’i falsifikuar krejtesishte ato.

Megjithate, kjo ceshtje meriton te trajtohet mbi fakte konkrete dhe te gjitha analizat e bera mbi kete ceshtje duhet te jene te orientuara drejt nje zgjidhje paqesore mes dy popujve, te cilat jane te pranishem ne ate territory qe nga koha e fillimit te njerezimit. Kjo ceshtje duhet te kete nje zgjidhje afategjate dhe qe garanton njehere e mire nje mirekuptim mes paleve. Zgjidhja e kesaj ceshtje do t’i jepte shprese edhe pjeses tjeter te botes qe perms guximit dhe deshires per paqe e mirkuptim mosmarreveshjet mund te shuhen per t’i lene hapesire bashkepunimit reciprok. 

Masakrat e serbeve ne vitin 1912 ne Prizren

Alban Daci

Qyteti dhe rrethinat e tij jane plot me komitaxhij dhe banda serbe, te cilat vrasin shqiptare pa gjyq dhe pa u bere asnje pyetje. Mjafton t'u zere syri ndonje shqiptar dhe e vrasin menjehere. Qyteti i ngjan mbreterise se vdekjes. Ata trokasin ne dyert e shtepive shqiptare, nxjerrin jashte burrat dhe i pushkatojne pa nje, pa dy; thjeshte se jane shqiptare. Per dite te tera nuk jepeshin as leje per te varrosur te vdekurit. 

Nje dite shkova per pune private te konaku serb te zyra e drejtesise dhe aty erdhi nje ushtar serb, qe kerkonte nje pale kepuce nga drejtori. Ushtari iu tha se nuk kishte kepuce dhe ky kerkoi qe te pakten t'i jepeshin sandale. Por iu tha perseri se as sandale nuk kishte. Ne kete cast hyne nje oficer. Nuk e di i cilit rang ishte, por vura re se koleget e trajtonin me respekt te madh. Kur te degjoi se per cfare flitej, iu kthye ushtarit dhe i thash: Perse e ul veten perpara drejtorit per nje pale kepuce? Shko merrja nje pale kepuce te mira shqiptarit te pare qe te shikosh. Vrite dhe merrja kepucet. Keshtu kam bere edhe une. Kepucet me qafa qe kam veshur jane te nje shqiptari qe une e vrava vetem per kete arsye. Duhet te kuptosh se plani yne eshte te asgjesojme shqiptaret. Keto jane rrefimet e bera asaj kohe nga Lazer Mjeda, Kryepeshkop i Shkupit. 

Pasi lexova kete pjese nga libri "Pavaresia" i gazetarit Ilir Ikonomi desha te bej ca reflektime me ditet e sotme. Flitet dhe u miratua ligji i amnistise ne Kosove. Me te vertete mund te kete nje amnisti me efekti juridike, por kurre nuk mund te kete amnisti morale dhe historike per ate qe kane bere serbet per shekuj kunder shqiptareve. 

Edhe Zoti do e kishte te veshtire ose te pamundur t'i amnistoi serbet per krimet e tyre. Aministia e vetme eshte, kur serbet do te heqin dore perfundimisht nga pretendimet e tyre te padrejta mbi shqiptaret dhe tokat e tyre. Gjithashtu ajo qe vihet re duke bere krahasime edhe me ngjarjet qe kane vazhduar pas 1912 mund te konkludojme se serbet jane nje popull barbar qe dhunen dhe krimin e kane gjenetike. Kjo eshte nje arsye me shume qe shqiptaret te mos besojne se me kete amnisti kane mbaruar problemet dhe telashet e tyre. Serbet jane si gjarperinjte qe ne dimer flejne gjume e mezi presin te dale vera e te vazhdojne gjuetine e tyre. Kennedy thote mos u hakmerr ndaj kundershtareve, por mos harro fytyrat e tyre. Kjo vlen edhe per ne shqiptare. Nuk duhet ta harrojme kurre ate qe na kane bere padrejtesisht serbet. Nese ne harrojme dhe nuk bejme kujdes, histori te tilla mund te perseriten sic ka ndodhur deri me sot.

PD: dy gladiatoret bejne spektakel per mbretin e tyre

Alban Daci

Basha dhe Olldashi filluan betejen e tyre per kryetarin e PD, e cila ne fillim u duke si loje. Si duket loja filloi te nxehet dhe dalengadale po kthehet ne nje beteje te forte kladiatoresh. 

Basha ka zgjedhur lojen e reformatorit dhe e gjithe beteja e tij eshte fokusuar tek ringritja e PD dhe tek qendrimet qe ajo duhet te mbaje me Poziten. Ai nuk ka zgjedhur te merret, le te themi, me kundershtarin e tij, e ndoshta kete e ben per te mos percare partine dhe per ta mos vleresuar publikisht si nje si te tille. 

Ndryshe nga Basha, Olldashi e ka marre seriozisht betejen e tij dhe po merret seriozisht edhe me kundershtarin e tij qe si duket e respekton maksimalisht si nje potencial real e te forte. Olldashi here pas here nuk nguron te kerkoi mbeshtetjen e militanteve, te cilet historikisht kane qene forca e vetme qe e kane nxjerre nga balta PD. Ai ka zgjedhur te merret me LSI, per tu shfajesuar per marreveshjen qe beri partia e tij, e cila goditi dhe la pa pushtet besniket e vjeter te PD. 

Mbreti i vetem i betejes se dy gladiatoreve eshte padyshim Berisha, i cili po e vezhgon nga tribuna e tij dhe kujdeset qe ajo te mos dale nga rrethi i sheshit te betejes. Sigurisht Berisha, njerin nga dy gladiatoret e pelqen me shume e ky padyshim eshte Basha. Ne kete drejtim Berisha ka bere gati nderhyjet anesore qe do te nderhyjne ne momentin decizive per te bere te mundur fitoren e Bashes. 

Olldashi fillimisht e mori si shaka dhe loje garen e tij, ose te pakten kete pershtypje na dha, por shpejt nga takimet qe beri ai po mendon seriozisht per te qene kryetari i PD. Ndoshta historia e betejes se Olldashit eshte e ngjashme me beteje e Rames per kryetar te PS, qe te gjithe ne fillim e moren si budallik, por ai vete dekleraroi ne ate kohe se: jam totalisht i vetedijshem dhe i pergatitur per sfiden qe kam nisur. Me vone u kuptua se Rama kishte pasur te drejte, sepse mundi lidershipin e vjeter dhe u bo kryetarin i PS.

Megjithate, ka nje ndryshim te madh mes Berishes sot e Nanos ne ate kohe. Berisha duket se nuk eshte aspak i lodhur nga pushteti e kete e kuptojme nga nderhyrjet qe ben ne rrjetin social te facebookut dhe ne dekleratat per media. 

Ndersa Nano ne ate kohe dukej me shume i merzitur nga pushteti se sa i lodhur, kurse Berisha eshte i forte dhe qendron tamam si nje mbret ne tribunen e tij qe e vezhgon me kujdes te madh ndeshjen e gladiatoreve te tij. Ai e di shume mire se kjo beteje duhet te perfundoje sipas desherises se tij dhe fituesi nese deshiron te mbijetoi duhet te marr pelqimin e tij te plote. Nese Berisha do te ule gishtin e tij te madh ashtu sic benin mbreterit e Romes se lashte per eliminimin e Olldashit, ashtu do te ndodhe. 

Qellimi i vertete i Berishes nuk eshte fitorja e Bashes, sepse kjo per te eshte e thjeshte, por ai do te identifikoje publikisht klanin kundershtare dhe do ta eliminoje me idene se humbet garen e per kete arsye duhet te kaloni ne vijen e dyte te llogores. 

Pra, Berisha do te shfrytezoje kete gare per te bere nje pastrim te helle lidershpi ne partine e tij. Ai eshte i vetedijshem se shume figura aty jane te konsumuara dhe nuk japin asnje garanci per te fituar sfidat e reja qe ka tashme PD ne rolin e Opozites.

Per cfare do te mbahet mend Rama?

Alban Daci

Historia e Rames gjate kohes qe ishte kryetar i bashkise mbahet ne mendje per prishjen ndertimeve mbi Lane e ndertimin e komplekseve te reja me pllate banimi dhe qendra tregtare. 

Aksioni i menjehershen i Rames prej kryeministri nisi menjehere me prishjen e ndertimeve pa leje ne bregdet. Sic duket Rama ka fobi ndertesat e ndertuara nga te gjerat, te cilat ne shumicen e rasteve i prish me fadroma e ne ato raste, ku per shume arsye nuk i prish, ka deshire t'i lyej sipas qejfi te tij. 

Gjithashtu, Rama ka nje deshire te madhe per ndertime te reja qe mbajne firmen e tij. Rama eshte i vetedijshem per situaten ekonomike dhe politike ne vend, eshte i vetedijshem per sistemin e drejtesise qe ekziston. Ai eshte i vetedijshem se eshte peng i shume klaneve dhe i lobeve e per kete arsye ai nuk mund te bej asnje reforme institucionale qe te lere gjurmet e tij.

Ai eshte i bindur qe ne Shqiperi qofte edhe per pak kohe duhet te lere gjurme dhe e vetmja menyre eshte qe te prish ndertimet ne bregdet. Per cfare kujtohet Rama si kryetar bashkie? Per prishjen e ndertimeve pa leje mbi Lane dhe per permbytjen e shkaktuar nga hapja e portave te liqenit artificial. 

Rama eshte krejtesishti vetedijshem se korrupsionin nuk e lufton dot per shkak te Aleances politike qe ka bere si dhe per vete faktin e strategjise qe ka zgjedhur ne kandidaturat brenda partise. 

Reforma ekonomike po ashtu eshte i vetedijshem se nuk i realizon dot, per shkak te nje sistemi fiskal te gabuar dhe te vjedhjeve apo shitjeve te burimeve kombetare. Atehere ai duhet te kujtohet per dicka dhe ka zgjedhur te kujtohet si njeriu qe prishi ca ndertime pa leje ne bregdet dhe qe ndertoi shume komplekse dhe fshatra te tjera turistike, le te themi, sipas standardeve moderne te turizmit.

Ankthi i nje deshtimi te trasheguar sapo ka filluar

Alban Daci

Filluan ethet e para te deshtimit te qeverise se re ashtu si deshtoi Qeveria Papandreu e sapo ardhur ne pushtet. Deputeti Erion Brace paralajmeron se Qeveria ne ikja po ben krim financiar dhe se ne arken e shtetit mungon e miliona dollare. 

Tani qe ish Opozita u rikthye ne Pozite ka marr nje pasion te zjarre dhe nje sjellje prej Opozite. Mos valle kete sjellje dencuese qe po e ben tani duhet ta kishte bere para zgjedhjeve, kur Qeveria ne largim deklaronte se po ja kalonte edhe ekonomise se Gjermanise. Nese Pozita aktuale qe e ka shume deshire qe ne vendin dhe momentin e gabuar te silet sikur te jete akoma Opozite, do te njihte situate reale ekonomike te vendit nuk do te bente premtime prej perrallash se do te punesoje brenda mandatit te pare rreth 350 mije persona. Pra, kemi nje Pozite qe deshiron te jete Opozite, por qe nuk njeh as realitetin opozitar e as ate pozitare e shume shpejt do te jete e detyruar ta nderpres mandatin e saj pa e mbaruar. Shqiptaret duhet te pergatitetin per nje situate te ngjashme e pse jo edhe me te rende se ajo greke. Atehere lind pyetja: BE a do te kete deshire, interes te na ndihmoje edhe neve ashtu sic po ndihmon Greqine? Kjo varet nga sjellja e politikes shqiptare. Ankthi i nje deshtimi te trasheguar sapo ka vazhduar dhe kete po e kuptojne me vonese perfaqesuesit e PS, te cilet zgjedhjet i trajtuan thjeshte si nje fitore per te marre pushtetin dhe jo si nje sfide te veshtire per te shpetuar vendin nga nje krize te thelle ekonomike.

Refuzimi i Berishes ne Indipendence Day

Alban Daci

4 korriku eshte dita e rendesishme per SHBA, sepse simbolizon lindjen e tyre, shkeputjen e botes se re nga bota e vjeter, lindjen e nje sistemi te ri vlerash dhe futjen e lirise si koncept juridik dhe si filozofi baze te nje sistemi te ri politik. 

Amarikanet eshte e vertete se nuk kane drejperdrejte nje histori te lashte kombetare, por ato aplikuan eksperiencat me te mira te periudhave te ndryshme historike per te hapur nje kapitull te ri ne historine boterore. 

Amerikanet qe nga 4 prilli u kane kushtuar nje rendesi te vecante si institucioneve ashtu dhe festave formale qe perfaqesojne etapat e ndryshme te zhvillimit te tyre.

Amerikanet mendojne e besojne, se institucionet duhet te identifikohen me lirine dhe duhet te jene ne sherbim per ta mbrojtur ate. 

Amerikanet i respektojne institucionet, sepse jane te bindur se vetem permes institucioneve te shendosha garantohet liria, si vlera me e larte e emancipimit social.

Ne SHBA liria eshte ne harmoni te plote me mjedisin social nga ku prodhohet edhe politika si mekanizem rregullues e menaxhues. E gjithe shoqeria eshte e frymezuar dhe e nxitur permes institucioneve per te mbrojtur dhe promovuar lirine si vleren me te larte njerezore nga ku varen te gjitha proceset e tjera.

Prandaj, amerikanet institucionet e tyre i identifikojne me vete Ameriken. Deri ne fillimin e Nenteqindtes, liria konsiderohet si vlere maksimale per tu promovuar dhe mbrojtur vetem brenda SHBA. Kjo per arsyn se ishte akoma ne faze eksperimentale e kishte nevoje per kristalizim te brendshem. 

Fillimi i Luftes I Boterore i beri papritur amerikanet te ndjeheshin Kombi me superior per shkak te vlerave qe ato kishin kultivuar dhe kristalizuar ne krahasim me vendet e tjera. Ato kuptuan se superioriteti i tyre varej nga liria dhe institucionet demokratike qe e kishin mbrojtur ate. 

Keshtu ato menduan qe kishte ardhur momenti qe liria te promovohej edhe ne Bote. Keshtu ato vendoset te krijonin institucione te reja te natyres nderkombetare per ta bere kete pune. Gjithashtu, menduan te krijonin nje rrjet me ambasada dhe konsullata qe do te perfaqesonin shtetin dhe vete modelin institucional te SHBA. Kjo ka krijuar edhe bindje se aty ku cdo dite ngrihet flamuri amerikane, aty jane vete SHBA. 

Ne keto rrethana si do te analizohet refuzimi i Berishes per te qene i pranishem ne festen e Indipendence Day te organizuar ne mjediset te SHBA? Duhet te theksojme faktin se Berisha eshte rritur ne nje shoqeri qe jo vetem nuk e ka promovuar lirine, por e ka pasur si qellim final censurimin e saj. Kjo eshte kultura sociale e Berishes. Nga kjo rrjedh edhe kultura e Berishes per mos respektimin e institucioneve.

Pra, fakti se Berisha nuk ka marre pjese do te thote se nuk ka vleresim per institucionin e Ambasades se SHBA, ku cdo dite ngrihet flamuri qe perfaqeson 50 shtetet e SHBA. Nga kjo arrijme ne konkluzionin se Berisha ka nje marredhenie te veshtire me Lirine dhe te gjithe institucionet e modelet politike qe e pasqyrojne dhe e promovojne ate. 

Berisha me mos pjesmarrjen e tij nuk ka bere gje tjeter vecse ka prezantaur karakterin e tij te vertete antidemokratik dhe autoritar.