Dott. Alban Daci
Ne shekullin e XIV turqit Otoman pas fitoreve te her pas hershme ne gadishullin e Ballkanit,pesojne disfaten e tyre ne betejen e quajtur Merli me 28 qershor 1389.
Dyndjet Otamane ne Ballkan gjate kesaj periudhe ishin te shoqeruara me akte dhune mbi popullaten e pafajshme vendase.
Te detyruar nga situata e pasigurise qe ishte krijuar, shume familje detyrohen te marrin rruget e arratise kryesisht drejt gadishullit Apenin.
Nga ky fluks refugjatesh i jepet rasti Manuelo de Valente qe ne Mesina te Italise te perfitoj nje skllav shqiptar qe ishte larguar nga vendi i tij ne 1387.
Giorgio trasferohet bashke me “padronin” e tij ne Gjenova,qytetin e tregtareve dhe sipermarresve te zote.
Giorgio mendonte se Gjenova eshte nje qytet tolerant ,ku edhe sklleverit mund te perfitojne lirine e merituar si dhe shperblimin e tyre moral si qenie me te drejta te barabarta njerezore. Ne vendlindjen e tij kishte qene njeri i lire,prandaj donte te rikthehej i tille.
Keshtuqe vendos te paraqes nje kerkese falje tek duka Antoniotto Adorno.
Ne kete kerkese falje citon si me poshte:
…Duka i “perjetshem”blej besimin tend kristian dhe tradhetine e turpshme ku qesh vete viktime…
Ne fakt i mbarkuar me gruan dhe tre femijet ne nje varke sicilane sapo arrine ne Messina shitet tradhetish si skllave tek gjenovezi Valente.
Amadeo Pescio shkruan:
« Antoniotto Adorno ishte i frikshem dhe ambicioz,por jo i lige dhe ne 1389 Girgio i jep lirine ,shtetesine gjenoveze dhe origjina e tij Durresi behet mbiemri i familjes se tij qe me pas do te ngjitej ne majat e dinastise derigjuese te Gjenoves dhe Liguries.»
Gjenova ishte nje qytet me mundesi te medhaja punesimi si per vendasit ashtu edhe per te huajt ,fale portit dhe pozicionit gjeografike.
Ne mes te viteve 400 nje Antonio Durazzo sipas gjasave nipi i tij,nis aktivitetin si mendafshpunues dhe tregtues artikujsh kinkalerie ne Pietraminuto ,duke vene bazat e nje suksesi per nje periudhe plot 200 vjecare .Gjate te ciles kjo familje ( familja Durazzo) i jep Republikes se Gjenoves plot 9 Duke.
Kjo periudhe suksesi mbyllet me Giorolamo Durazzo, i cili nga 1802 deri ne 1805 ishte Duke i Republikes se Liguries.
Ishte arkipeshk,kardinal,diplomat prane pallatit madheshtore tek Rruga Balbi.
Pallati madheshtore ne ditet e sotme quhet “Palazzo Reale” eshte i mirembajtur dhe hapesirat e tij paqyrojne kulturen,traditen,artin shqiptar.
Kjo qe ka ndodhur ne shekullin e XIV mund te ndodh sot?
Eshte shume e ngjashme qe edhe ne ditet e sotme nje shqiptar i ardhur te behet kryetar bashkie i qyetetit te Gjenovez ose kryetar Regjoni per Ligurien.
Gjenova eshte nje qytet kosmopolitik e tolerant me kapacitet te hatashme per krijur mjedise integruese ne gjirine e saj shoqeror pa dhembshuri rrespekti te plote te zakoneve ,kostumeve dhe ligjeve ne fuqi.
Pikerisht kjo forme rrespekti beri te mundur qe familja Durazzo te mbreteroj duke treguar imazhin e vertet te qenit shqiptar.