Dott. Alban Daci
Mijëra shqiptarë vazhdojnë të përjashtohen nga e drejta e votës
Tashmë jemi të gjithë të vetëdijshëm dhe dëshmitar që çdo vit largohen qindra, pse jo dhe mijëra te rinj për tu shkolluar dhe për të punuar jashtë vendit. Një pjese e mire e tyre kanë mundur të organizohen, duke krijuar unione, shoqata, bashkësi me qëllimin e vetëm të mbrojnë të drejtat e tyre legjitime, të cilat rrjedhin nga Deklarata Universale e të Drejtave të Njeriut. Mund të shprehemi me plot bindje se: çështjet, sukseset, ëndrrat,dëshirat dhe problemet e tyre janë pasqyruar dhe janë bërë pjesë e opinionit publik, fale këtyre organizmave organizues si dhe ndihmës që ka dhënë media shqiptare duke treguar një gatishmëri të sinqertë dashamirëse ne publikimin e aktiviteteve te ndryshme, si në aspektin shoqëror dhe akademik.
Çdo qytetar shqiptar është ne dijeni që ka studentë dhe emigrantë që studiojnë dhe punojnë jashtë. Madje shumë familje shqiptare janë prekur në mënyrë të drejtpërdrejtë nga ky proces, sepse kanë vajzën ose djalin, motrën ose vëllain, mbesën ose nipin, kushërirën ose kushëririn, shokun ose shoqen jashtë vendit për të kryer studimet e larta ose edhe thjeshtë për të punuar, pasi Shqipëria nuk ju ka siguruar dhe garantuar qoftë edhe kushtet minimale të jetesës.
Po politika dhe institucionet shqiptare a janë të ndjeshme dhe si mendojnë në lidhje me këtë çështje?!
Përsa i përket politikës, pa hyrë në thellësi të problemit dhe në interpretim profesional, ajo duhet të arrije një pikë të përbashkët në të mirë të qytetarëve dhe të vendit. Një kontribut të çmuar që duhet përgëzuar ka luajtur edhe komuniteti ndërkombëtare përmes përfaqësuesve të tyre diplomatike në gjetjen dhe arritjen e konsensusit reciproke për të realizuar zgjedhje demokratike dhe të në Shqipëri. Duke qene se Shqipëria është në një fazë shumë të rëndësishme të integrimit euro-atlantike, ku një nder kushtet themelore për anëtarësim është qëndrueshmëria dhe stabiliteti demokratik. Ne, Diaspora, jemi shumë të shqetësuar, sepse çdo ditë që kalon në mosmarrëveshje ndërpartiake pa gjetjen e një zgjidhje të mesme dhe të pranueshme nga të gjitha palët, aq më e vështirë bëhet ëndrra shekullore e shqiptarëve, për të pasur me të drejtë vendin e merituar dhe te domosdoshëm në familjen e përbashkët evropiane. Kjo ëndërr e bukur dhe merituar, mund të shuhet ndoshta nga persona të papërgjegjshëm të politikës shqiptare, të cilët politikën nuk e venë në shërbim të interesave kombëtare dhe publike, por të madhështisë, karrierës dhe interesit vetjak.
Sa për impaktin shoqëror, ky konsensus mund te themi që do të ishte një dhuratë e çmuar për qytetarët shqiptarë në këtë fundviti, por nuk mund të shprehemi me bindje se ky aksion zgjidh problemin e realizimit të zgjedhjeve të lira dhe demokratike, sepse në këtë proces nuk janë diskutuar dhe parashikuar të gjithë elementet e domosdoshëm dhe të detyruar për të realizuar atë që quhet pjesëmarrje e qytetarëve në demokracinë e drejtpërdrejtë.
Nga procesi i votimit, që është një ndër elementet kryesorë që përbën atë që quhet momenti ku marrin pjesë në qeverisje dhe vendimmarrje edhe qytetarët e thjeshtë, ose ndryshe siç quhet ushtrimi i demokracisë së drejtpërdrejtë, janë përjashtuar të gjithë studentët dhe emigrantet që studiojnë dhe jetojnë jashtë vendit. Kësaj kategorie i është hequr e drejta themelore dhe legjitime demokratike, ajo te drejtës për të votuar (kjo e drejtë është e garantuar edhe nga neni 45, pika 1 e kushtetutës shqiptare). Dikush mund të thotë se Shqipëria nuk ka histori të gjatë demokratike dhe për rrjedhojë nuk është e përgatitur për të realizuar dhe konkretizuar të drejtën e votës edhe për Diasporën. Kjo, jo vetëm që është e drejtë, por është dhe e realizueshme. Prandaj politika dhe shteti shqiptar janë të detyruar që të garantojnë ushtrimin e saj .
Politika shqiptare duhet të filloj përpjekjet serioze në bashkëpunimi me organizatat shqiptare që janë themeluar në Diasporë, për të gjetur mënyrat dhe mundësitë e ushtrimit të kësaj të drejte të garantuar nga Kushtetuta. Kur politika ka humbur një pjesë të elektoratit të saj, shteti ka të humbur shtetasit e tij legjitim, kurse studentët dhe shqiptarët që studiojnë dhe punojnë jashtë nuk mund të ushtrojnë të drejtat e tyre demokratike që kanë në dispozicion, atë të ushtrimit të votës.
Nuk është e drejtë dhe aspak demokratike që kjo kategori qytetarësh të qeverisen dhe të përfaqësohen nga individë-politikanë, që nuk janë zgjedhur nga vota e tyre.
Në shume vende të demokracisë perëndimore evropiane po flitet që emigrantët të kenë të drejtën e votës në vendin, ku kanë emigruar (Mendoj, se kjo është një nder iniciativat dhe politikat më të drejta që do të garantoj zhvillim dhe prosperitet në Bashkimit Evropian, sepse një ndër kushtet themelore përsa i përket lëvizjes së lirë te punëtorëve në Tregun e Përbashkët Evropian është heqja dhe përjashtimi i diskriminimit, ku situatat e njëjta nuk duhet të trajtohen në forma të ndryshme, dhe ata të ndryshmet nuk duhen trajtuar me forma të njëjta), kurse në Shqipëri as që flitet që shtetasit e saj që ndodhen jashtë mund të ushtrojnë të drejtën e votës.
Pra, si mund të pretendojmë që ne, jemi të gatshëm të bëhemi pjese integrale e familjes evropiane, ku politika shqiptare jo vetëm që nuk është në gjendje të garantoi një nga të drejta me themelore të demokracisë direkte, atë të ushtrimit të votës, por as që diskutohet dhe nuk flitet rreth kësaj problematike, por thjeshtë qëndron e heshtur duke shfrytëzuar situatën dhe momentet nëpër të cilat po kalon shoqëria shqiptare në përgjithësi dhe Diaspora në veçanti.
Zgjidhja më e përshtatshme dhe e pranueshme është realizimi i një tryeze të rrumbullakët mes subjekteve politike shqiptare dhe organizatave që veprojnë dhe përfaqësojnë në masë publike diasporën shqiptare. Është e domosdoshme që sa më shpejt që të jetë e mundur të nisin punimet dhe bisedimet në lidhje me zgjidhjen e këtij argumenti, ose më saktë në gjetjen e një konsensusi të dytë, por me ndryshimin e vetëm që këtë radhë ky konsensus nuk duhet të realizohet dhe të arrihet vetëm mes subjekteve dhe aktorëve politikë, por edhe mes politikës dhe shoqërisë civile ( në rastin tonë konkrete Diaspora që është e formuar nga emigrantë dhe studentë që jetojnë dhe studiojnë jashtë vendit.
Përse duhet të votojmë edhe ne, Diaspora Shqiptare?!
Duhet të votojmë edhe ne, pasi jemi qytetarë shqiptarë, bijtë e Shqipërisë që e duam vendin tonë, punojmë dhe japim kontributin tonë të vyer në të gjitha fushat e jetës, për ta bërë Shqipërinë një ndër vendet më demokratike me prosperitet ekonomik dhe politik.
Duhet të votojmë edhe ne pasi, jemi pjesë direkte e sistemit ekonomik të Shtetit Shqiptar, duke derdhur të ardhurat tona që arrijmë t’i kursejmë me plot mundime dhe vështirësi nga puna e lodhshme dhe e mërzitshme larg Atdheut dhe familjes. Këtu vlen të theksohet se emigracioni ka luajtur rol të pazëvendësueshëm për të ndryshuar dhe përmisuar situatën e paqëndrueshme ekonomike në vend.
Duhet të votojmë edhe ne, studentët, pasi po shkollohemi në universitet më të mira në botë, ku akumulojmë kapacitete të shkëlqyera intelektuale dhe profesionale për të cilat ka shumë nevojë vendi jonë që ndodhet në zhvillim e sipër.
Çdo shtetas që ka mbushur tetëmbëdhjete vjeç, qoftë edhe ditën e zgjedhjeve, ka të drejtën të zgjedhë dhe të zgjidhet (neni 45 pika1 ne Kushtetutën e Shqipërisë). Duke qenë se edhe emigrantet dhe studentët që punojnë dhe studiojnë jashtë vendit janë qytetar shqiptarë, atëherë e kanë të drejtë të padiktueshme për të votuar. Ne Diaspora, duhet të votojmë, sepse është një e drejte kushtetuese. Një vend që pretendon të jetë demokratik duhet të zbatoj me përpikëmëri Kushtetutën .
Mijëra shqiptarë vazhdojnë të përjashtohen nga e drejta e votës
Tashmë jemi të gjithë të vetëdijshëm dhe dëshmitar që çdo vit largohen qindra, pse jo dhe mijëra te rinj për tu shkolluar dhe për të punuar jashtë vendit. Një pjese e mire e tyre kanë mundur të organizohen, duke krijuar unione, shoqata, bashkësi me qëllimin e vetëm të mbrojnë të drejtat e tyre legjitime, të cilat rrjedhin nga Deklarata Universale e të Drejtave të Njeriut. Mund të shprehemi me plot bindje se: çështjet, sukseset, ëndrrat,dëshirat dhe problemet e tyre janë pasqyruar dhe janë bërë pjesë e opinionit publik, fale këtyre organizmave organizues si dhe ndihmës që ka dhënë media shqiptare duke treguar një gatishmëri të sinqertë dashamirëse ne publikimin e aktiviteteve te ndryshme, si në aspektin shoqëror dhe akademik.
Çdo qytetar shqiptar është ne dijeni që ka studentë dhe emigrantë që studiojnë dhe punojnë jashtë. Madje shumë familje shqiptare janë prekur në mënyrë të drejtpërdrejtë nga ky proces, sepse kanë vajzën ose djalin, motrën ose vëllain, mbesën ose nipin, kushërirën ose kushëririn, shokun ose shoqen jashtë vendit për të kryer studimet e larta ose edhe thjeshtë për të punuar, pasi Shqipëria nuk ju ka siguruar dhe garantuar qoftë edhe kushtet minimale të jetesës.
Po politika dhe institucionet shqiptare a janë të ndjeshme dhe si mendojnë në lidhje me këtë çështje?!
Përsa i përket politikës, pa hyrë në thellësi të problemit dhe në interpretim profesional, ajo duhet të arrije një pikë të përbashkët në të mirë të qytetarëve dhe të vendit. Një kontribut të çmuar që duhet përgëzuar ka luajtur edhe komuniteti ndërkombëtare përmes përfaqësuesve të tyre diplomatike në gjetjen dhe arritjen e konsensusit reciproke për të realizuar zgjedhje demokratike dhe të në Shqipëri. Duke qene se Shqipëria është në një fazë shumë të rëndësishme të integrimit euro-atlantike, ku një nder kushtet themelore për anëtarësim është qëndrueshmëria dhe stabiliteti demokratik. Ne, Diaspora, jemi shumë të shqetësuar, sepse çdo ditë që kalon në mosmarrëveshje ndërpartiake pa gjetjen e një zgjidhje të mesme dhe të pranueshme nga të gjitha palët, aq më e vështirë bëhet ëndrra shekullore e shqiptarëve, për të pasur me të drejtë vendin e merituar dhe te domosdoshëm në familjen e përbashkët evropiane. Kjo ëndërr e bukur dhe merituar, mund të shuhet ndoshta nga persona të papërgjegjshëm të politikës shqiptare, të cilët politikën nuk e venë në shërbim të interesave kombëtare dhe publike, por të madhështisë, karrierës dhe interesit vetjak.
Sa për impaktin shoqëror, ky konsensus mund te themi që do të ishte një dhuratë e çmuar për qytetarët shqiptarë në këtë fundviti, por nuk mund të shprehemi me bindje se ky aksion zgjidh problemin e realizimit të zgjedhjeve të lira dhe demokratike, sepse në këtë proces nuk janë diskutuar dhe parashikuar të gjithë elementet e domosdoshëm dhe të detyruar për të realizuar atë që quhet pjesëmarrje e qytetarëve në demokracinë e drejtpërdrejtë.
Nga procesi i votimit, që është një ndër elementet kryesorë që përbën atë që quhet momenti ku marrin pjesë në qeverisje dhe vendimmarrje edhe qytetarët e thjeshtë, ose ndryshe siç quhet ushtrimi i demokracisë së drejtpërdrejtë, janë përjashtuar të gjithë studentët dhe emigrantet që studiojnë dhe jetojnë jashtë vendit. Kësaj kategorie i është hequr e drejta themelore dhe legjitime demokratike, ajo te drejtës për të votuar (kjo e drejtë është e garantuar edhe nga neni 45, pika 1 e kushtetutës shqiptare). Dikush mund të thotë se Shqipëria nuk ka histori të gjatë demokratike dhe për rrjedhojë nuk është e përgatitur për të realizuar dhe konkretizuar të drejtën e votës edhe për Diasporën. Kjo, jo vetëm që është e drejtë, por është dhe e realizueshme. Prandaj politika dhe shteti shqiptar janë të detyruar që të garantojnë ushtrimin e saj .
Politika shqiptare duhet të filloj përpjekjet serioze në bashkëpunimi me organizatat shqiptare që janë themeluar në Diasporë, për të gjetur mënyrat dhe mundësitë e ushtrimit të kësaj të drejte të garantuar nga Kushtetuta. Kur politika ka humbur një pjesë të elektoratit të saj, shteti ka të humbur shtetasit e tij legjitim, kurse studentët dhe shqiptarët që studiojnë dhe punojnë jashtë nuk mund të ushtrojnë të drejtat e tyre demokratike që kanë në dispozicion, atë të ushtrimit të votës.
Nuk është e drejtë dhe aspak demokratike që kjo kategori qytetarësh të qeverisen dhe të përfaqësohen nga individë-politikanë, që nuk janë zgjedhur nga vota e tyre.
Në shume vende të demokracisë perëndimore evropiane po flitet që emigrantët të kenë të drejtën e votës në vendin, ku kanë emigruar (Mendoj, se kjo është një nder iniciativat dhe politikat më të drejta që do të garantoj zhvillim dhe prosperitet në Bashkimit Evropian, sepse një ndër kushtet themelore përsa i përket lëvizjes së lirë te punëtorëve në Tregun e Përbashkët Evropian është heqja dhe përjashtimi i diskriminimit, ku situatat e njëjta nuk duhet të trajtohen në forma të ndryshme, dhe ata të ndryshmet nuk duhen trajtuar me forma të njëjta), kurse në Shqipëri as që flitet që shtetasit e saj që ndodhen jashtë mund të ushtrojnë të drejtën e votës.
Pra, si mund të pretendojmë që ne, jemi të gatshëm të bëhemi pjese integrale e familjes evropiane, ku politika shqiptare jo vetëm që nuk është në gjendje të garantoi një nga të drejta me themelore të demokracisë direkte, atë të ushtrimit të votës, por as që diskutohet dhe nuk flitet rreth kësaj problematike, por thjeshtë qëndron e heshtur duke shfrytëzuar situatën dhe momentet nëpër të cilat po kalon shoqëria shqiptare në përgjithësi dhe Diaspora në veçanti.
Zgjidhja më e përshtatshme dhe e pranueshme është realizimi i një tryeze të rrumbullakët mes subjekteve politike shqiptare dhe organizatave që veprojnë dhe përfaqësojnë në masë publike diasporën shqiptare. Është e domosdoshme që sa më shpejt që të jetë e mundur të nisin punimet dhe bisedimet në lidhje me zgjidhjen e këtij argumenti, ose më saktë në gjetjen e një konsensusi të dytë, por me ndryshimin e vetëm që këtë radhë ky konsensus nuk duhet të realizohet dhe të arrihet vetëm mes subjekteve dhe aktorëve politikë, por edhe mes politikës dhe shoqërisë civile ( në rastin tonë konkrete Diaspora që është e formuar nga emigrantë dhe studentë që jetojnë dhe studiojnë jashtë vendit.
Përse duhet të votojmë edhe ne, Diaspora Shqiptare?!
Duhet të votojmë edhe ne, pasi jemi qytetarë shqiptarë, bijtë e Shqipërisë që e duam vendin tonë, punojmë dhe japim kontributin tonë të vyer në të gjitha fushat e jetës, për ta bërë Shqipërinë një ndër vendet më demokratike me prosperitet ekonomik dhe politik.
Duhet të votojmë edhe ne pasi, jemi pjesë direkte e sistemit ekonomik të Shtetit Shqiptar, duke derdhur të ardhurat tona që arrijmë t’i kursejmë me plot mundime dhe vështirësi nga puna e lodhshme dhe e mërzitshme larg Atdheut dhe familjes. Këtu vlen të theksohet se emigracioni ka luajtur rol të pazëvendësueshëm për të ndryshuar dhe përmisuar situatën e paqëndrueshme ekonomike në vend.
Duhet të votojmë edhe ne, studentët, pasi po shkollohemi në universitet më të mira në botë, ku akumulojmë kapacitete të shkëlqyera intelektuale dhe profesionale për të cilat ka shumë nevojë vendi jonë që ndodhet në zhvillim e sipër.
Çdo shtetas që ka mbushur tetëmbëdhjete vjeç, qoftë edhe ditën e zgjedhjeve, ka të drejtën të zgjedhë dhe të zgjidhet (neni 45 pika1 ne Kushtetutën e Shqipërisë). Duke qenë se edhe emigrantet dhe studentët që punojnë dhe studiojnë jashtë vendit janë qytetar shqiptarë, atëherë e kanë të drejtë të padiktueshme për të votuar. Ne Diaspora, duhet të votojmë, sepse është një e drejte kushtetuese. Një vend që pretendon të jetë demokratik duhet të zbatoj me përpikëmëri Kushtetutën .
