Perktheu Alban Daci
Botuar më 14 prill 2007
Corriere della Sera
Veshka dhe lekët për trapiantin ishin gjetur. Ishte siguruar edhe vendi i shtrimit tek spitali Umberto i I-rë në Romë. Gjithashtu ishte dhe aprovimi i Regjones së Bazilikatës për të ofruar asistencën pas kryerjes së trapiantit. Gjithashtu ishte edhe shoqata “Un cuore per l’Albania” (në shqip një zemër për Shqipërinë), e cila do të kishte garantuar pas operacionit nevojat e jetës së përditshme. Ishte gjithçka, ose thuajse gjithçka gati për t’i shpëtuar jetën Anelda Selimaj, 23 vjeç, shqiptare nga Vlora.
Megjithatë, mungonte gjëja më e thjeshtë që Anelda të Shpëtonte. Mungonte një vulë. Një nga ato vulat e rrumbullakëta që duke u shtypur mbi një letër të bardhë u jep përgjigje atyre pyetjeve themelore të ekzistencës, kush je dhe çfarë bën, nga vjen dhe ku do të shkosh, dhe në disa raste është pikërisht ajo vulë që vlen sa jeta. Në rast se ajo mungon mund të shkaktoj vdekje. Nënës së Aneldës, Sofia Myftari ajo vulë iu mohua. Pas dy vjetësh pritje , në mëngjesin e 2 prillit, në Potenca, spitali San Karlo, reparti i hemodializës në pritje për të bërë trapianto, Anelda vdiq.
Mamaja e Aneldës, 50 vjeç dhe nëna e katër fëmije ishte e gatshme t’ia dhuronte vajzës veshkën vetëm që ajo të jetonte. Por, konsulli italian në Vlorë, Lorenzo Tomassoni, nuk ia lëshoi atë vizë të “mallkuar” për të hyrë në Itali. “Nuk mund ta lëshoja atë vizë, do të kisha shkelur ligjin italian- thotë nga Vlora Konsulli Tomassoni-. Ka qindra raste të ngjashme me atë të Aneldës dhe nuk mund të jem unë, sigurisht ai, që vendos që Italia të hap një tjetër Asl, atë të Vlorës. Vetëm Parlamenti mund ta modifikoj.”
Paradoksi është nëse nëna e Aneldës do të kishte kërkuar një vizë për turizëm, pa thënë se do të kishte ardhur në Itali për t’i dhuruar të bijës një veshkë, trapianti do të ishte realizuar dhe gjërat e tjera do të ishin diskutuar më pas. Përkundrazi, ajo ka thënë të vërtetën dhe për këtë arsye gjerat janë komplikuar dhe Anelda vdiq.
Fat i pamëshirshëm? Jo. Historia e Aneldës e treguar nga Karlo Gaudiano, mjeku hematolog që ka asistuar vajzën në Shqipëri dhe në Itali, është një histori e një burokracie cinike, të mpirë dhe jo efikase, dhe e ligjeve italiane skizofrenike që kanë të bëjnë me hyrjen e qytetarëve të huaj, në veçanti me hyrjen e ekstra-komunitarëve.
Edhe është hipokrite të mohosh problemin dhe mbi të gjitha në rastin specifik, do të ishte një krim sikur të mos bëhej asgjë që historia të mos ripërsëritej. Për shembull, me Zanin, 18 vjeç, vëllanë e Anildës. Zani ka të njëjtën sëmundje dhe, thotë Gaudiano, pa kaluar shumë kohë, pasi t’i bëhet dializa, do të ketë edhe ai nevojë për të bërë trapiantin.
Për ta dhuruar veshkën e domosdoshme është përsëri e gatshme nëna Sofia. Por nëse edhe këtë radhë nuk do të marr vizën për të bërë ndërhyrjen kirurgjikale në Itali? Megjithatë kthehemi tek Anelda. Ishin pikërisht ushtarakët e kontingjentit italian në Shqipëri, që dy vjet më parë, ia sinjalizuan këtë rast doktorit Karlo Gaudiano, i cili periodikisht punon si vullnetar në spitalin e Vlorës.
Anelda merret tashmë nga një gjendje kome uremike dhe transportohet drejt Italisë në bordin e një trageti. “Edhe atëherë konsulli nuk dëshironte ta lëshonte vizën nga frika se Anelda do të vdiste gjatë udhëtimit- tregon Gaudiano-. Për fat, ndërhynë mjeku i marinës ushtarake italiane në Vlorë, Domenico Romano, duke marrë mbi supe të gjitha përgjegjësitë”.
Sapo arrin në Potencë, me bërjen e dializës, Anelda fillon të përmisohet. Për të paguar shumën e gjashtë mijë eurove për 40 seancat e dializës qe një shoqatë shqiptare “Un cuore per l’Albania”, që vihet menjëherë në lëvizje për të organizuar trapiantin nënë-fëmijë.
Ekzaminimi i kompatibilitetit, bashkëpunimi i mjekëve dhe nga drejtimi i përgjithshëm i poliklinikës Umberto I-rë i Romës, presionet mbi Regjonin e Bazilikatës (ku nuk realizohen trapiante) për t’i garantuar Aneldës mbulimin financiar të shpenzimeve pas trapiantim. “Kishim gjithçka- thotë Gaudiano-. Ndërsa, në shtatorin e kaluar, dushi i ftohtë i konsullit: dokumentet, na thotë, nuk janë në rregull, për shembull poliklinika e Romës nuk e specifikon nga cili kapitull i shpenzimeve do t’i marr paratë që duhen...”.
Nga ky moment fillon kryqëzimi i fundit. Në fund të vitit, mes goditjeve dhe shampanjës, Gaudiano shkon me kokë të ulur tek nëna Sofia. Ajo kupton, edhe pse nuk e kupton motivin, që vizën për kurime mjekësore në Itali nuk do e marr më dhe Anelda është e dënuar me vdekje. Thotë vetëm: “Të paktën të më lejojnë të rishikoj vajzën”. Të njëjtën gjë që thotë Anelda nga shtrati i spitalit: “Nëse do të vdes, më çoni në shtëpi, në Shqipëri”. Asgjë nuk mund të bëhej. Ligji është ligj. Sofia nuk shkoi në Itali dhe Anelda do të kthehet në Shqipëri vetëm e vdekur. E veshur me vello në arkivol. Atë që shpresonte të vishte pasi të ishte shëruar.
