Bashkimi Kombëtar, SHBA dhe NATO

Alban Daci

Është e vërtetë se në shqiptarët kemi vuajtur shumë, kemi kaluar shumë prova, kemi përjetuar shumë momente të hidhura dhe shumë herë kemi qenë në dilemë për të ardhmen tonë. Megjithatë, tashmë Shqipëria ka hyrë në një rrugë të re. Aleanca Kuq e Zi nuk ishte vetëm në kuptimin politik një risi në sistemin politik shqiptar, por edhe një model i ri social e kombëtar.

Shqipëria, vendi ynë i dashur, i shqiponjës përkrenare, në 22 vitet e fundit kishte njohur hapur një far komplekse të qenit shqiptar dhe një orientim antikombëtar nga politika e vjetër. Shqipëria nuk është një komb me 3 milion e gjysmë banorë, por është një komb me më shumë se 10 milion banorë. Shqipëria nuk është kjo që ne kemi aktualisht, por  ajo që të tjerët na e morën dhe na e copëtuan sipas dëshirave të tyre.

Bashkimin e shqiptarëve e kam cilësuar edhe në shkrime të tjera, është një proces sa i natyrshëm po aq i domosdoshëm. Fqinjët tanë si dhe disa fuqi të tjera botërore duhet të fillojnë të mësohen me faktin se edhe shqiptarët ashtu si popujt e tjerë do të bashkohen. Ky bashkim mos sot, nesër, pasnesër ose në një të ardhme jo të largët do të ndodh. Populli shqiptar ashtu si edhe popujt e tjerë një ditë do të jetë i bashkuar dhe nuk mund ta ndalojë askush këtë proces.

Ka plot forma demokratike dhe të pranueshme se si mund të ndodh bashkimi i shqiptarëve, pa u ndryshuar edhe kufijtë. Edhe pse janë dy rrethana të ndryshme historike, për nga mënyra bashkimi i shqiptarëve mund të jetë i ngjashëm me bashkimin e dy Gjermanive. Ndryshimi i vetëm është se Gjermania kishte qenë nismëtare e dy konflikteve më të mëdha botërore, të cilat morët miliona jetë njerëzish, kurse shqiptarët ishin viktima të padrejtësisë së madhe që u bo në vitin 1913.

Megjithatë, përderisa bota e civilizuar pranojë si diçka të natyrshme dhe normale bashkimin e dy Gjermanive, po ashtu duhet të jetë e gatshme të pranojë me të njëjtën formë edhe bashkimin e shqiptarëve. Shqiptarët nuk janë njohur kurrë në histori si popull barbar, që kanë bërë masakra dhe pushtime të tjera. Shqiptarët në gjithë historinë e tyre janë përpjekur në mënyrë legjitime thjeshtë të mbrohen nga sulmet e të tjerëve. Kjo është një garanci më shumë për të besuar se shqiptarët e duan edhe bashkimin përmes formave të drejta, demokratik, legjitime dhe ndërkombëtarisht të pranueshme.

Fakti se në gjithë historinë e tyre shqiptarët nuk kanë qenë asnjëherë pushtues, kjo është një arsye më shumë se edhe bashkimi i tyre është një garanci më shumë për paqe dhe stabilitet në rajon. Shtetet e Bashkuara të Amerikës janë sot de facto dhe de jure superfuqia e vetme në Botë. Nëse sot në Botë ka një popull krejtësisht pro amerikan, ky padyshim është populli shqiptar. Shtetet e Bashkuara të Amerikës kanë interesa të rëndësishme gjeopolitike e strategjike në Europë dhe sidomos edhe në Rajonin e Ballkanit. Për nga shtrirja gjeografike si edhe për nga rëndësia demografike për sa i përket Ballkanit Perëndimor, populli shqiptar mbetet i një rëndësie primare. Për këtë arsye bashkimi i tyre do të siguronte qëndrueshmërinë e Rajonit si dhe vetë interesat e palëkundura të NATO-s.

Bashkimi i shqiptarëve duhet të ndodh përmes tre kanale të rëndësishme: së pari përmes vullnetit të lirë të vetë shqiptarëve; së dyti përmes kanaleve dhe njëtrajtësisë së objektivave amerikane dhe të NATO-s dhe së treti në linjën e forcimit dhe të qëndrueshmërisë së stabilitetit dhe paqes në Rajon.

Forma më e mirë që populli të shpreh vullnetin e tij, pa dyshim është ushtrimi i referendumit popullor si bazë të demokracisë të drejtpërdrejt. Në të drejtën ndërkombëtare Vetëvendosja nuk ushtrohet nëse nuk përfaqësohet nga vullneti i lirë i qytetarëve. Aleanca Kuq e Zi është e para forcë politike, e cila publikisht mposhti dy pikat doganore të Morinit që ndajnë shqiptarët me shqiptarët. Aleanca Kuq e Zi është e para forcë politike që vendosi të bëj referendumit e bashkimit të shqiptarëve më shqiptarët. Referendumi i iniciuar nga Aleanca Kuq e Zi  nuk është një lëvizje politike për ca vota më shumë, por është baza e filozofisë së saj, e cila thotë se Bashkimi i Shqiptarëve është e drejtë legjitime/juridike dhe duhet të ndodh mbi parimet demokratike ndërkombëtarisht të pranuara.  Referendumi i Bashkimi Kombëtar do të jetë edhe një shembull demokracie për politikën shqiptare, e cila në 22 vite pseudodemokraci nuk e ushtrojë qoftë edhe një herë të vetme demokracinë e drejtpërdrejt.  Në një vend ku nuk bëhen referendume do të thotë se aty nuk ka demokraci, por oligarki, ku pakica përmes mekanizmave të rremë të shumicës bën si t’i dojë qejfi pa pasur parasysh vullnetin e qytetarëve.

SHBA dhe shqiptarët kanë një histori sa të ngjashme po aq edhe interesante. SHBA ashtu si edhe shqiptarët kanë kaluar momente të rëndësishme që kanë të bëjnë më ekzistencën, me pavarësinë si dhe progresin. Të dy këto vende edhe pse kanë kaluar momente të vështira, kurrë nuk e shuan shpresën se një ditë do të jenë të respektuar dhe një shembull për botën.

 SHBA-t sot janë shembull për ushtrimin dhe realizimin e demokracisë. Gjithashtu, shqiptarët janë një shembull për tolerancën fetare. Historia që nga 1913 e SHBA-ve dhe shqiptarëve është e pandarë e mendoj se kështu duhet të vazhdojë të jetë edhe për 100 vitet e tjera që sapo kemi nisur.

Bashkimi i shqiptarëve është një garanci për politikat amerikane në rajon. Kolonitë e huaja u bashkuan dhe krijuan atë që sot njihen Shtetet e Bashkuara të Amerikës. Atëherë mbi të njëjtën model dhe me të njëjtat parime përse të mos krijohen edhe Shtetet e Bashkuara Shqiptare, të cilat në parim kanë të drejtën e tyre për t’u bashkuar dhe jo për të kërcënuar të tjerët që mes veti janë bashkuar shumë kohë më parë.

Me fillimin e shekullit që lamë mbrapa u mbaruar procesi i formimit  i kombit-shtet për të gjithë kombet e tjera, përveç këtij tonit, i cili padrejtësisht u privua nga ky proces historik. Pas Luftës II Botërore, shtet-kombe që e kishin mbaruar këtë proces hynë në një proces të dytë, në atë të ndërvarësisë ndërkombëtare ekonomike dhe në epokën e globalizimit. Ky i yni u privua edhe nga ky proces, sepse ishte përjashtuar nga i pari.  Për këtë arsye shqiptarët nuk mund të vazhdojnë të jenë të përjashtuar dhe të privuar nga proceset e mëdha botërore.  Përjashtimi ynë nga këto dy faza të rëndësishme që kanë kaluar shtetet-kombet e tjera, nuk na bën të mundur edhe integrimin tonë në BE. Ne nuk mund të integrohemi në një model sui generis siç është BE-ja, pa mbaruar procesin tonë të formimit shtet-komb si dhe pas pasur eksperiencë të rëndësishme në ndërvarësinë ndërkombëtare ekonomike dhe në procesin e globalizimit. Kjo është një e vërtetë e madhe që hedh poshtë modelin e bashkimit të shqiptarëve në BE. Integrimi ynë i menjëhershëm në BE, është sikur të kalosh brenda një vit një nxënës nga klasa e parë direkt në vitin e parë në universitet. Kjo mund të ndodhte vetëm në rastin e gjenive, por për sa kohë cilësia e gjinisë lidhet vetëm me individin dhe jo me popujt, atëherë nuk mund të funksionojë edhe me ne shqiptarët.

NATO mbetet aleanca më e madhe e botës perëndimore e cila në themel ka ruajtjen e demokracisë dhe sigurinë e përbashkët kolektive të shprehur më së miri në nenin pesë të traktatit të saj. Shqiptarët janë një popull që gjithmonë e kanë dashur demokracinë dhe që gjithmonë janë identifikuar për shkak të historisë, kulturës dhe kostumeve si Perëndimor. Atëherë përse NATO duhet të anëtarësojë disa shtete të bëra vetëm me shqiptarë (ose shumicë shqiptare) dhe të mos pranojë një shtet të bashkuar shqiptar?  Bashkimi i shqiptarëve mbi parimet demokratike ndërkombëtarisht të pranueshme, jo vetëm do të forconte sigurinë e tyre, por edhe do të thjeshtonte procesin e zgjerimit dhe të forcimit të NATO-s në Ballkanit Perëndimor.

Dua ta mbyll me këto fjalë që ka thënë Bill Klinton pasi zëvendësojë Bush-in: “Në një epokë të re të rrezikut alternativ, qëllimi ynë më i madh duhet të jetë zgjerimi dhe forcimi i komunitetit ndërkombëtar të demokracive me bazë tregu. Gjatë Luftë së Ftohtë ne u përpoqëm të përmbanim një kërcënim ndaj ekzistencës së institucioneve të lira. Tani ne përpiqemi të zgjerojmë rrethin e kombeve që jetojnë nën këto institucione të lira, sepse ëndrra jonë është ajo ditë, kur idetë dhe energjitë e çdo njeriu në botë të shprehen plotësisht, në një botë demokracish të lulëzuara që bashkëpunojnë me njëra-tjetrën dhe rrojnë në paqe”. Shqiptarët bashkimin e tyre e shohin edhe përmes realizimit të një tregu të përbashkët dhe përmes realizimit të një demokracie model e të merituar. Ne shqiptarët duam të lulëzojmë e të bashkëpunojmë me demokracinë e SHBA, ekzistenca e të cilës është garanci për paqen dhe stabilitetin në botë.

Bathorja motori i ndryshimeve të mëdha sociale

Alban Daci

Bathorja për të gjithë për zonat e Veriut njihet si porta e Tiranës. Të gjithë e dinë se sapo kalon urën e Tapizës hyn në zonën që quhet Kamzë dhe vetëm pak metra në të djathtë ndodhet Bathorja. Ky emër, i cili në këto 22 vite është paragjykuar, keqpërdorur nga politika e vjetër. Në këto dy dekada Bathorja përfaqëson zhvillimin dhe vetë modelin e tranzicionit shqiptar. 

Për herë të parë Bathoren e vizitova në vitin 1992, e cila ngjante si një kamp afrikan refugjatësh e mbushur me barake të mbuluar me plasmas. Ajo që ngeli gjatë në mëndje është se në ato kohë disa banorë kishin përdorur bunkerët për banim dhe i kishin modifikuar deri diku për t’i përshtatur në shtëpi banimi. Pra, Bathorja në atë kohë më ngjau jo vetëm si një kamp refugjatësh, por edhe si një si llogore ushtarake nën bombardim, ku qytetarët kishin përdorur bunkerët për të jetuar.

Shteti dhe institucionet aq dukeshin dhe askush në ato kushte nuk besonte se kishte shtet, sepse as autoriteti e as ndihma e tij nuk ndjehej tek banorët e kësaj zone.  Për shkak të kësaj panorame të turpshme, me pa të drejtë banorët e kësaj zone u paragjykuan pafundësisht dhe nuk munguan epitet si: malok, çeçen, fshatar, katundar etj.

Këto paragjykime të padrejta dhe aspak qytetare nuk ndaluan dëshirën dhe forcën e këtyre banorëve për të sfiduar jetën dhe për të ndërtuar një jetë më të mirë. Shumica e banorëve të vendosur në Bathore ishin kryesisht nga Veriu, të cilët edhe pse rridhnin nga familjet më fisnike shqiptare, për shkak të politikave diskriminuese që kishte ndjekur regjimi kundër Veriut dhe për shkak të mungesës së infrastrukturës dhe kushteve minimale për jetën u detyruan të linin vendlindjen dhe të vinin jo në Tiranë, sepse kjo ishte nën kontrollin e bllokmenëve, por në hyrjen e Tiranës.

Për 22 vjet këta banorë politika e vjetër i keqpërdori dhe i la në kushte të mjerueshme për jetën. PD i përdori ato si ushtarë besnik për të mbushur mitingjet dhe sheshet, kurse PS edhe pse jo hapur, për 22 vjet i quajti çeçen, malokë dhe katundarë. Megjithatë, banorët e Bathores nuk u dorëzuan dhe vazhduan të punonin pa pushim dhe ndërtuan vilat e para luksoze në Tiranë. Shpejt barakat u zëvendësuan me vila të bukura dhe luksoze. Megjithatë, ato vazhduan të jetonin pa drita, pa uji dhe pa rrugë, sepse politika dhe shteti kishin mohuar ekzistencës e kësaj zone të re urbane.

Realitetin e Bathores nuk e mohoi dhe paragjykojë vetëm politika e vjetër, por bashkë me të edhe media që kontrollohet prej saj. Nuk kam lexuar në ndonjë gazetë ndonjë analizë, artikull mbi Bathoren, mbi banorët e saj e mbi të gjitha mbi kushtet e jetës dhe problematikat që ato kanë. Pra, sikur politika bashkë me median nuk donin ta pranonin se Bathorja ekziston, se aty ka shqiptarë dhe qytetarë të ndershëm e punëtorë që meritojnë vëmendje dhe kujdes.

Megjithatë kjo situatë nuk i deluzojë banorët e Bathores për të besuar tek e ardhmja dhe tek jeta qytetare. Banorët e Bathores morën si rrugë të vetme shpëtimi emigrimin në kryeqytetet Perëndimore duke sjellë shuma të mëdha parash, të cilat nuk ndryshuan vetëm jetën e familjarëve të tyre, por ndihmuan edhe buxhetin e lodhur të shtetit shqiptarë që t’i bënte ballë ekonomisë së tregut.

Bathorja në këto 22 vite është pasqyra me reale e tranzicionit shqiptar, e mungesës së shtetit dhe neglizhencës së politikës së vjetër kundrejt halleve të qytetarëve.  Në zemrën e çdo banori të Bathores qëndron vetëm kombi dhe flamuri Kuq e Zi. Nuk ka familje në Bathore që të mos ketë një hero që ka dhënë jetën për të Kombin. Nuk ka një familje në Bathore që të mos ketë të paktën një anëtarë familje që të mos ketë luftuar si luan trup më trup kundër hordhive serbe. 

Edhe pse shqiptarizmi ishte i natyrshëm tek këta banorë, politika e vjetër u mundua më kot ta kthejë këtë zonë në një muzaik flamujsh të partive politike. Pa kaluar shumë kohë, lindi një shpresë e re, Aleanca Kuq e Zi, e cila u riktheu shqiptarizmin. Sot Aleanca Kuq e Zi ishte në një takim madhështorë në një lagje të Bathores. Për Aleancën Kuq e Zi, Bathorja do të jetë uragani i ndryshimit të madh që do të ndodh në krye në qershor të 2013. Aleanca Kuq e Zi nuk i gjykon banorët e Bathores si të dorës së dytë, çeçen, malok, fshatar, por djepin e patriotizmit kuq e zi dhe ballin e një ndryshmi të madh dhe epokal politik.  Banorët e kësaj zone sfiduan gjithçka dhe ja dolën të ndërtojnë me meritë një jetë të respektuar dhe bashkë me Aleancën Kuq e Zi do ja dalin të ri gjen krenarin e merituar dhe të respektohen si qytetarë të vërtetë.

Bathorja pa frikë mund të konsiderohet si motori i ndryshimeve të mëdha sociale të ndodhura në vend. Sot në Bathore po ndodh një lëvizja e madhe kuq e zi e përfaqësuar nga të rinj të shkolluar, të cilët e duan këtë zonë moderne, të zhvilluar dhe urbane. Këta të rinj po rikthejnë shpresën dhe besimin tek banorët se nëse punojmë së bashku do të jetojmë më mirë dhe do të jemi më të respektuar.  Të rinj si Bestar Troci, Indriz Spahiu,  Durim Dushku, Selman Billa e disa të tjerë janë një shembull për të gjithë rininë shqiptare. Këta djem janë pjesë e Pranverës Kuq e Zi, e cila si një uragan do të vërshojë në çdo cep të Shqipërisë për të larguar të vjetrën dhe për të sjellë të renë.

Intelektualo-fobia shqiptare

Alban Daci

Të jesh intelektual nuk do të thotë të jesh një person  vetëm me horizonte të larta profesionale, por edhe me dituri të madhe akademike. Të jesh intelektual do të thotë të jesh sensibël me çdo fenomen që lidhet me njeriun dhe jetën e tij. Të jesh intelektual do të thotë mbi të gjitha që antivlerat i konsideron gjithmonë ashtu dhe nuk bëhesh palë me të. Të jesh intelektual do të thotë kontribuosh në proceset sociale, ku përfshihet vendi dhe qytetarët.
Intelektualët në çdo vend të botës që nga periudha e industrializimit të shoqërisë dhe ndarjes së punës kanë luajtur rol të rëndësishëm dhe të jashtëzakonshëm në shkencë, në proceset ekonomike, sociale e politike.  Revolucioni industrial, francez, amerikan, anglez si dhe rritja ekonomike në nivel botëror nuk do të kishin pasur sukses pa rolin e intelektualëve. Pa intelektualët, bota njerëzore do të ishte e prapambetur, shtazarake dhe barbare.
Intelektualët ishin ajo kategori e shoqërisë njerëzore, e cila edhe pse ishte në minorancë për nga numri sasior, ishte shumë më e madhe përsa u përket vizioneve, ideve. Intelektualët iluminuan me veprat e tyre mendjen e njeriut duke e orientuar atë drejt progresit dhe evoluimit pozitiv.
Në çdo vend të botës, intelektualët respektohen si elita e shoqërisë, implementohen në proceset kryesore sociale për shkak të iluminizmit që posedojnë. Megjithatë kjo nuk ndodh në Shqipëri.  Para viteve ’90 vendi ynë ishte një vend me filozofi staliste, ku ndarja në klasa ishte e ndaluar. Kjo lloj politike sociale bëri që intelektuali të barazohej me punëtorin edhe pse roli dhe kontributi i tyre nuk ishte i njëllojtë në shoqëri.
Gjithashtu edhe trajtimi i tij politik dhe ekonomik nuk ishte i privilegjuar. Nuk mungonin rastet, kur intelektualët e vërtetë, të cilët kishin ndjenja të forta kombëtare e jo komuniste u sulmuan, internuan dhe u burgosën.  Gjithashtu edhe konkurrenca e intelektualit me punëtorin nuk ishte e barabartë dhe e bazuar mbi meritokracinë. Shumë punëtorë merrnin detyrat më të larta partiake e shtetërore vetëm pse ishin njerëz besnik të Partisë edhe pse nuk e justifikon me dituri,.
Pas viteve ’90, në kushtet e një anarkie të vërtetë, ku ligji nuk ekzistonte/respektohej dhe në fuqi hyri “ligji i xhunglës”, intelektuali u ndje përsëri i përjashtuar politikisht dhe i poshtëruar ekonomikisht. Shumë procese duke përfshirë edhe ato të ekonomisë informale u realizuan nga njerëz që nuk plotësonin asnjë lloj kushti si intelektual. Në këto procese u përfshinë dy kategori personash: të parët që kishin mbi supe trashëgiminë e pushtetit politike dhe të dytët të cilët duke pasur karakteri barbarit u ndjenë mirë me “ligjin e xhunglës”.
Në këto kushte të vështira intelektualët zgjodhën dy rrugë:  Së pari të merrnin atë të emigrimit për tu mos kthyer kurrë më. Kjo ishte një humbje e madhe për vendin. Ky fenomen është i vazhdueshëm edhe sot. Së dyti, të heshtnin duke u  kthyer në të padukshmit e shoqërisë. Barbarët dhe personat që trashëguan mbi supe regjimin politik abuzuan duke i përdoru intelektualët thjeshtë për fasadë, por që nuk u lënë kurrë hapësirën e duhur për të qenë të implementuar në proceset kryesore politike e sociale.
Situata u bo aq shumë e padurueshme sa edhe sot të konsiderohesh intelektual do të thotë se je një njeri koti, i varfër, pa para dhe nuk posedon asgjë. Ky është vizioni aktual i shoqërisë shqiptare mbi intelektualët. Padashje ose jo, u krijua një far intelektualo-fobie. Intelektuali shihet nga të tjerët si njeriu që jeton në kështu të vështira ekonomike, nuk posedon makinë, nuk e njeh lluksin. Kështu plasi kollaro-mania, ku barbarët filluan të vishnin kostume dhe të vendosnin kollaren dhe kjo e fundit ngjante si një laku në qafë të qenit.  Kollaro-mania u bo aq shumë e famshme, sa intelektual mund të quhej vetëm ai që mbante kostumin dhe kollaren, pa harruar se të jesh intelektual do të thotë të kesh shumë punë mbi supe dhe të posedosh shumë vlera njerëzore.
Sikur të mos mjaftonin këto manifestime të turpshme sociale, intelektuali fillojë të cilësohej nga të tjerët si një rrezik, sepse me mendimet e tija racionale dhe të thella hapte probleme të panevojshme. Kjo histori është aplikuar dhe vazhdon të aplikohet me sukses edhe në politikë. Është e çuditshme por e vërtetë, tek partitë politike mbizotërojnë njerëzit barbarë, personat që mbajnë mbi supe trashëgimin e pushtetit politik. Kjo besoj është një arsye e madhe, sepse në Shqipëri nuk ndodhin ndryshimet e mëdha politiko-sociale që kanë ndodhur në të gjitha vendet e zhvilluara perëndimore.
Nuk mungojnë rastet në politikën shqiptare, ku njerëz pa shkollë, më gjashtë mujorësh si dhe me aktivitete të paqarta ekonomike të jenë balli i ndryshimeve të rëndësishme ekonomike.  Për fat të keq këtyre personave nuk plas fare për demokracinë dhe për progresin pozitiv të shoqërisë.  Ato thjeshtë i përdorin vlerat e demokracisë për të ruajtur ose për të përfituar privilegjet personale të pushtetit politike dhe atij ekonomik.
Intelektualët duhet të përdorin diturinë e tyre dhe humanizmin e tyre për të luftuar intelektualo-fobinë si dhe për të rifituar statusin që u takon në shoqëri. Përsa kohë intelektualët vazhdojnë të qëndrojnë jashtë procese shoqërore e politike, vendi nuk do të njoh progresin dhe evoluimin që të gjithë dëshirojmë.

Fjalimi që nuk u mbajt

Alban Daci

Të dashur bashkëmoshatarë të rinj, ky ishte fjalimi që kisha menduar të mbaja para jush sot në Konventën e Tiranës të Aleancës Rinore KUQeZI.

Të dashur të rinj  Kuq e Zi,
Unë, jam i ri si ju, Kuq e Zi si ju, kam një mendim të ri si ju, kam një frymëzim të ri dhe kam në zemër një forcë të re, një shpresë të re dhe kjo është Aleanca Kuq e Zi.
Sot, të jesh i ri do të thotë të dish më shumë, ta duash më shumë vendin, të ndjehesh krenar se je shqiptar, të duash demokracinë.
Unë, jam i ri si ju, jam krenar që jam shqiptar, e dua Shqipërinë dhe do të luftoj deri në fund për demokracinë.
Sot, vendi ynë, Shqipëria jonë, mëmëdheu ynë ndodhet para sfidave të mëdha, mes dëshirës së popullit për t’u bashkuar dhe realitetit politik të vjetër për përçarje, mes dëshirës së qytetarëve për integrimit me Europën dhe faktit se politika e vjetër po na çon drejt gropës.
Në këto rrethana, vendi ynë ka nevojë më shumë se kurrë për ju, rininë e ndershme dhe të guximshme shqiptare.
 Ju jeni e ardhmja, kurse politika e vjetër tashmë është e kaluara.
Ju jeni shpresa dhe guximi, politika e vjetër është dëshpërimi, dështimi dhe turpi. 
Rroftë rinia shqiptare, kjo forcë e madhe intelektuale, njerëzore që oksigjen për frymëmarrje ka patriotizmin dhe në gjak në vena ka demokracinë.
Poshtë politika e vjetër tradhtare, e cila për 22 vjet na mori peng kohën dhe jetën tonë të çmuar, na mori peng të tashmen dhe do të na mohojmë edhe të ardhmen.
Sot, ne jemi kemi fatin në duart tona tona, të ardhmen tonë dhe jetën tonë.
Ne kemi një arsye me shumë për të rezistuar, për të luftuar dhe për të besuar se ditë më të mirë po vijnë. Pa dyshim kjo arsye është Aleanca Kuq e Zi.
Sot, Aleanca Kuq e Zi na motivimon dhe na frymëzon të jemi të gjithë së bashku në ngjyrat Kuq  e Zi si një trup i vetëm për të ardhmen e përbashkët dhe në shërbim të interesit të përbashkët.
Sot, Aleanca Kuq e Zi është krijesa e jonë e përbashkët politike, e cila kërkon që politikën ta kthej në shërbim të qytetarit dhe për qytetarin.
Sot, Aleanca Kuq e Zi kërkon të zhvilloi një politikë të re, atë të patriotizmit dhe të demokracisë.
Aleanca Kuq e Zi është krenare që identifikohet me të gjithë ne, rininë, ballin e një kombi, por edhe ne jemi krenar që Aleanca Kuq e Zi është krijesa jonë e përbashkët, e cila nuk lindi për më shumë pushtet, por, për më shumë dinjitet shoqëror e kombëtar.
Rroftë Aleanca Kuq e Zi!
Rroftë rinia shqiptare!
Rrofshi ju!

Aleanca Kuq e Zi e shkundi shoqërinë nga atomizmi

Alban Daci

Popullsia shpesh është atomizuar dhe kthyer në një (masë individësh të izoluar) të paaftë për të punuar së bashku për të arritur lirinë, për t’i besuar njëri-tjetrit, madje nuk janë në gjendje të bëjnë asgjë me iniciativën e tyre. Rezultati i kësaj është i parashikueshëm: Popullata bëhet e dobët, humb vetëbesimin dhe është e paaftë për rezistencë. Shpesh njerëzit janë tepër të frikësuar për të ndarë urrejtjen e tyre për diktaturën dhe urinë për liri dhe me familjet apo miqtë. Njerëzit janë shpesh tepër të terrorizuar për të menduar seriozisht rezistencë publike. Në fund të fundit, për çfarë mund të shërbejë rezistenca? Në të vërtetë ata përballen me vuajtje pa qëllim dhe me një të ardhme pa shpresë.

Nëse kemi pasur një popull të atomizuar deri tani, por tani si e kemi? Shoqëria është ka përjetuar periudha të caktuara të kontrollit dhe të manipulimit shtetëror, ku interesat personale janë përdorur dhe janë manipuluar mbi interesin e përgjithshëm.  Ndërsa sot shoqëria shqiptare mendoj se është në proces e sipër dalje nga atomizim. Kjo ka ndodhur për disa arsye.

Së pari për faktin se rinia shqiptare sot falë edhe zhvillimit të telekomunikacionit ka një bum informimi dhe situatën ku ndodhet e ka gjithmonë në nja pasqyre reflektimi/krahasimi me vendet e tjera të zhvilluara. Shqiptarët falë internetit po e kuptojnë sa të lirë janë, sa të lumtur janë dhe si po qeverisen.  

Së dyti kemi shumë të rinj që kanë studiuar në universitet më të mirë perëndimore. Eksperiencat e tyre  akademike dhe jetësore janë shumë të rëndësishme për daljen e shoqërisë shqiptare nga atomizmi dhe orientimit të saj drejt një shoqërie të hapur dhe demokratike.

Së treti eksperienca e vështirë e tranzicioni është një mësim i  mirë për të gjithë shoqërinë shqiptare, ku të gjithë qytetarët janë dakord në një pikë, se kështu gjërat nuk shkojnë mirë. Prandaj, duhet të shkundemi nga atomizmi dhe të bëjmë detyrën tonë si anëtarë të shoqërisë për ta orientuar atë drejt mobilizimit horizontal dhe vertikal, ku qëllimi final mbetet demokracia liberale.  

Së katërti, sot shqiptarët kanë arsye më shumë për të qenë të guximshëm për të ardhmen e tyre. Nëse deri ca muaj më parë qytetarët mendonin se jeta lundronte në ujëra të ndenjura, dhe nuk kishte asnjë shpresë për ndryshim. Po sot? Atëherë lind një pyetje natyrshëm: a kanë shqiptarët sot një shpresë? Pa dyshim që po! Thonë se shpresa është e fundit që vdes dhe një komb pa shpresë është i vdekur!

Shqiptarët gjithmonë i ka mbajtur gjallë shpresa e kjo e fundit nuk ka qenë koturu, por është bazuar nga guximi dhe rezistenca që kanë bërë shqiptarë në kohë dhe në histori.  Shqiptarë në shekullin e kaluar kanë pasur një shpresë të madhe dhe të palëkundur, atë se një ditë të gjithë do të jemi të bashkuar.

Kjo shpresë kurrë nuk është shuar për asnjë çast tek asnjë shqiptarë dhe ka qëndruar e hekurt brez pas brezi si me akte guximi ashtu edhe me akte heroike.  Në fillim të viteve ’90 shqiptarët patën një shpresë tjetër të madhe që ishte të bashkoheshim me Europën e Bashkuar. Gjithashtu, kjo shpresë lidhet me faktin se vetë historia e shqiptarëve është një histori krejt europiane. Identiteti shqiptar është një ndër më evropianët e ndoshta edhe më europian se vetë Europa.

Realizimi i këtyre dy shpresave ishte plotësisht i realizueshëm për shkak se popullata shqiptare i kishte përqafuar me kohë, por e kishte penguar politika e vjetër imorale, e cila është përpjekur të vras çdo shpresë të popullit shqiptar.

Si një agimi i artë shqiptar, po nga shqiptarët dhe për shqiptarët lindi Aleanca Kuq e Zi, e cila në themelin e saj politik ka Bashkimin Kombëtar dhe Integrimin Europian.

Aleanca Kuq e Zi e shkundi shoqërinë shqiptare nga pesimizmi dhe i veshi ato Kuq e Zi, me ngjyrat kombëtare.

Aleanca Kuq e Zi po nxjerr shoqërinë nga atomizmit  dhe këtë po bën falë programit, filozofisë politike dhe kapitalit njerëzor që ajo ka. Ajo është e mbushur me një frymë rinore. Kjo frymë rinore në performancë nuk ka një lidhje absolute vetëm me moshën, por me një vizion dhe një model të ri të bërit politik, ku qytetari është i pari, kombi është mbi gjithçka.

8 dhjetori, momenti për një mosbindje të re

Alban Daci

Diktaturat e konsideruara të parrëzueshme, kanë rezultuar të paafta për t’u përballur me mosbindjen e organizuar politike, ekonomike dhe shoqërore të popullit. Termi i përdorur në këtë kontekst u propozua fillimisht nga Robert Helvey. Mosbindja politike është një luftë e padhunshme (protestë, mosbashkëpunim dhe ndërhyrje) e zbatuar në mënyrë sfiduese dhe aktive për qëllime politike.

Çdo vend që ka pasur regjime diktatoriale ka njohur momente të mosbindjes së popullatës që kanë bërë të mundur përmes protestës rrëzimin e saj. Një ndër momentet më origjinale të mosbindjes qytetarë janë padyshim lëvizjet studentore shqiptare të vitit 1991. Në fillim të dhjetorit, ditët ishin të ftohta dhe Tirana dukej krejt e zymtë dhe melankolike. Regjimi ishte në ditët e tij më të vështira, ekonomia ishte në një krizë të thellë, kushtet e qytetarëve ishin të vështira, radhët e gjata për bukë kishin filluar nëpër furra, ushqimet dhe tollonat ishin gjithnjë e më të pakta. Pra, në fillim të dhjetorit të vitit 1991 Shqipëria të ngjasonte sikur ndodhej në një luftë, ku çdo gjë ishte e vështirë duke përfshirë edhe mundësinë për të ekzistuar.

            Pikërisht në momentet e tij të vështira, regjimi sikur kishte filluar të jepte sinjalet e para për një mundësi hapje dhe rinegocimi me qytetarët. Kjo u reflektua në faktin, se universitet u bënë  më të hapura për të gjithë, duke mos vendosur më në plan të parë si kriter seleksionimi biografinë dhe luftën e klasave. Pra, universitet nga një mollë e ndaluar që ishin cilësuar për ato familje që nuk quheshin komuniste, kishte filluar të pranonte çdo të ri që kishte rezultate të mira dhe të pranueshme për kohën.

            Në fillim të dhjetorit filluan të fikeshin dritat në godinat e studentëve. Pikërisht në periudhën, ku ata duhet të qëndronin brenda dhe të studionin për provimet. Gjithashtu, fakti se ishte dhjetor do të thotë se pa energji elektrike ato as nuk mund të ngroheshin. Kështu këtë situatë të re studentët nuk e pranuan dot dhe të parët që filluan protestat ishin ato të godinës të inxhinierisë, të cilët në momentin kur fikeshin dritat filluan të këndonin dhe të të ngrinin zërin. Këto qenë shkëndijat e para të, të cilat brenda një periudhe të shkurtër në gjithë qytetin e studentit ndezën atë që më vonë u quajt zjarri i demokracisë dhe i lirisë shqiptare.

            Pra, në momentet e një zymtie dhe një heshtje mjerimi, lindi shpresa e një ndryshimi të madh, i cili kërkonte energji, vendosmëri dhe vizion. Më mirë se rinia këtë nuk mund ta bënte askush tjetër. Regjimi mizor që jetonte duke ushtruar psikozën e dhunës nuk mund të rrëzohej po me dhunë. Arma më e fortë për rrëzimin e tij ishte mosbindja qytetare. Këtë gjë e kuptuan dhe e përdorën shumë mirë studentët dhe të rinjtë, punëtorët, intelektualët dhe njerëzit e thjeshtë që kishin hequr të “zinjtë e ullirit”.

            Megjithatë, për fat të keq ndodhi ajo që nuk duhet të ndodhte. Rinia ishte ajo që e rrëzojë regjimin, por nuk ishte ajo që duhet të ndërtonte demokracinë e re ashtu siç ato e kishin ëndërruar. Krejt pa pritur dhe në mënyrë jo të qartë në krye të lëvizjes së tyre filluan të dilnin komunistët (ose enveristët), të cilët me eksperiencën e tyre të përfituan nga regjimi brenda një natë u transformuan nga njerëz të besueshëm të regjimit në demokrat të thekur.

Studentët, duke e cilësuar vetën shumë të rinjtë për sfidat që po përballnin i pranuar këto ish enverist  duke u besuar transformimit të tyre fals. Shpejt lindi pluralizmi politik, i cili nuk dukej i rastësishëm ashtu siç duhet të jetë, kur ka lëvizje të mëdha popullore. Partitë e reja u themeluan po nga ish njerëzit e regjimit, të cilët nuk kishin ndryshuar aspak në formë të menduarit dhe të bërit politik, por thjeshtë e kishin kuptuar se koha e donte të vinin maskën e rreme të demokratit duke i “shërbyer” demokracisë.

            Studentët që ishin ideatorët dhe protagonistët kryesor të lëvizjeve antiqeveritare filluan që të manipuloheshin, të përdoreshin dhe pse jo edhe të dëboheshin jashtë me pretekstin për formime më të plotë akademik dhe intelektual. Kjo bërë që Shqipëria pas viteve ’90 të mbetej në duart e atyre që e kishin pasur edhe para viteve ’90.  Për këtë arsyeje, Shqipëria për gjatë këtyre viteve nuk u bo as europiane e as demokratike. Motot e studentëve të dhjetorit për një Shqipëri si Europa dhe demokratike mbeten në letër. Liria dhe demokracia nuk qëndruan në duart e tyre për t’u realizuar ashtu siç ata besonin, por  mbeten përsëri për fat të keq në duart e njerëzve të regjimit, të cilët demokracisë nuk donin t’i dëgjonin zërin dhe jo më të impenjoheshin për ta implementuar atë.

            Sot pas 20 vitesh lodhje, zhgënjimi dhe tranzicioni, i cili u ka kushtuar shumë shqiptarëve, Shqipëria duket sikur është përsëri aty e pandryshuar, por thjeshtë e fasaduar me një bojë të rreme progresi dhe zhvillimi.

Sot, shqiptarët ndjehet të tradhtuar nga klasa e vjetër politike. Sot shqiptarët kanë nevojë për të njëjtat kërkesa që kishin bërë në fillim të viteve ’90: më shumë demokraci liberale e reale; më shumë të integruar dhe të vlerësuar në BE si dhe në këtë 100 vjetor Pavarësie më shumë se kurrë duan të jenë të bashkuar dhe jo më të ndarë padrejtësisht ashtu siç ka ndodhur përgjatë historisë.

            Ne sot qeverisemi nga një klase politike, e cila është përfaqësuese e regjimit që studentët e dhjetorit e rrëzuan me shumë mund dhe sakrifica. Sot Shqipëria është në të njëjtën situatë ekonomike, ku borxhi publik ka kaluar cakun e lejuar.

Sot shqiptarët qeverisën nga persona të cilët kanë një të kaluar jo transparente. Sot, 20 vite pas përmbysjes së madhe nuk janë hapur dosjet që shqiptarët të dallojnë të ndershim nga spiuni, patriotin nga tradhtari, idealistin nga mashtruese.

 Sot, jetojmë në një kohë, ku ato familje që ishin të persekutuara gjatë regjimit janë po të persekutuar edhe sot. Ne jetojmë, në një moment ku njerëz të dëshpëruar  dhe të pa shpresë vetëdigjen dhe qeveria sheh sehir pa bërë edhe detyrën e saj kushtueses që duhet të dëgjojë kërkesat e çdo qytetari dhe vetëm pasi t’i ketë dëgjuar t’i vlerësojë nëse janë të drejta apo jo.

Në këto rrethana dhe situata ka ardhur momenti që rinia shqiptarët të fillojë një mosbindje të re kundër kësaj demokracie mafioze që ka marr peng të ardhmen e vendit.

Mosbindja nënkupton të sfidosh në mënyrë të ndërgjegjshme autoritetin me refuzim, duke mos ofruar hapësirë për nënshtrim. Mosbindja politike përshkruan ambientin në të cilën veprimi përdoret politikisht si dhe objektivisht (pushtet politik). Termi përdoret para së gjithash për të përshkruar veprimin e kryer nga popullata që synojnë të rimarrin kontrollin mbi institucionet qeveritare që kontrollohen nga diktaturat përmes sulmit pa pushim kundër burimeve të tyre të pushtetit dhe që qëllimisht përdorin planifikimin strategjik dhe operacional. Shqiptarët mjaftojnë vetëm gjashtë muaj të përdorin.

Mosbindja jonë kundër këtij regjimi është një formë legjitime për të rigjetur lirinë dhe vetëdijen e ekzistencën tonë si qenie të lira në një ambient të lirë. Qytetarë bëjeni këtë mosbindje vetëm për gjashtë muaj dhe e ardhja juaj do të jetë krejt e ndryshme nga trajektorja e tanishme ku ju jeni thjeshte udhëtar por jo përcaktuesit.