Barack Obama, Presidenti i legjitimuar nga populli amerikan për të sjellë ndryshimin në Botë

Dr. Alban Daci
Botuar me 24 janar 2009
Gazeta NDRYSHE

Shpresa Obama, është bija e dëshpërimit Bush. Nën presidentin e dalë- superfuqia krenare dhe e vetme, ka paguar llogarinë e iluzioneve të pjekura gjatë erës Klinton. Amerikanët kishin menduar të jetonin përgjithmonë mbi të tjetër me kontributin e të gjithëve, por me vizionet koherente dhe aktuale të Presidentit, Obama, Amerika e ka kuptuar që bota ka ndryshuar dhe bashkë me të duhet të ndryshoj edhe ajo duke mos kuptuar dhunën si armën e vetme për zgjidhjen e mosmarrëveshjeve dhe për mbrojtjen e interesave amerikane në nivel Global.
Vetë Obama, në fjalimin e tij gjatë betimit deklaroj se: “nga historia e gjatë dhe vështirë, në të cilën ka kaluar jo vetëm Amerika, por e gjithë Bota, kemi vëzhguar dhe mësuar se: armët dhe represioni i dhunës nuk garantojnë një zgjidhje të mirë, por marrëveshjet dhe aleancat janë e vetmja armë për të fituar nga e keqja edhe armiqtë”.
Në një moment tjetër, gjatë kohës së fushatës ai do të deklaronte përmes një fjalimi në lidhje me politikën e jashtme se: “duhet të bindim botën se jemi të interesuar për të bashkëpunuar, dhe jo vetëm për të dhënë urdhra”. Gjithashtu, duhet të tërheqim plotësisht trupat nga Iraku si dhe duhet t’i japim fund luftës në Afganistan. Pra Amerika e Obamës duhet para së gjithash të demonstroj që është e disponueshme që të jap dhe jo vetëm të marr.
Pra, duhet të krijoj një klimë bashkëpunimi në botë, ku në themel të qëndrojnë mekanizmat e diplomacisë të forcuar nga kanalet e bisedimeve, marrëveshjeve, përpjekjeve ndërmjetësuese duke pasur si qëllim deri në momentin e fundin shpresën për zgjidhjen paqësore të mosmarrëveshjeve dhe shmangien e konfliktit të armatosur që nuk garanton një paqe dhe një siguri afatgjate duke parë se rendi i ri botëror ka ndryshuar, sepse tashmë nuk kemi bipolarizëm, por multilateralizëm të përfaqësuar nga interesa të ndryshme individuale apo kolektive të bazuar kryesisht në organizma dhe organizata të formuar kryesisht me persona me etni dhe nacionalitete të ndryshme që kanë vetëm një objektiv të përbashkët të luftojnë Amerikën dhe bashkë me të, demokracinë dhe civilizimin perëndimor që ajo më së miri dhe me krenari historike përfaqëson.
Henry Kissinger, ish Sekretari i Shtetit i ftuar në linjë direkte nga Amerika tek emisioni Porta-Porta i kanalit televiziv shtetëror italian Raiuno në lidhje me pyetjen që i bëri drejtuesi i këtij emisioni Bruno Vespa: se nëse bisedimet nuk do të gjenin një zgjidhje përfundimtare në zgjidhjen e krizës iraniane, Presidenti Obama a do të përdor dorën e fortë? U përgjigj se: Amerika dhe aleatët e saj evropian si dhe arabët e moderuar duhet t’iu lënë akoma kohë bisedimeve të karakterit diplomatik me shpresën e gjetjes të një zgjidhje paqësore, por siç ka treguar historia, Shtet e Bashkuara të Amerikës nëse e kërkon situata janë gjithmonë të gatshme të përdorin edhe forcën.
Për sa i përket rendit të ri botëror, me 8 gushtin e kaluar, Rusia nëpërmjet përdorimit të forcës, vendosi të rishkruaj rregullat e sigurisë evropian që kishin qenë të pa ndryshme që pas Luftës së Dytë Botërore. Ajo ka hedhur poshtë Paktin e Helsinkit të 1975, që njihte mos thyerjen dhe shenjtërinë e kufijve evropian, dhe ka thyer sovranitetin dhe integritetin territorial të Gjeorgjisë, që është spirante për tu anëtarësuar në NATO, ku trupat, një ditë më parë, kishin sulmuar Osencian e Jugut.
Obama, ka reaguar duke ju kërkuar palëve të ndalojnë aksionet ushtarake.
Tani që Obama është Presidenti i Amerikës dhe në të njëjtën kohë Komandanti i Përgjithshëm i ushtrisë më të madhe dhe më të fortë në botë, duhet ti marrë më me seriozitet dhe t’iu përgjigjet me efikasitet aspiratave të rizgjuara të Rusisë që shkojnë shumë më larg se sa thjesht dy republikat autonome të Gjeorgjisë.
Rusia tashmë është rizgjuar dhe dëshiron të jetë në qendër të vëmendjes, duke u rikthyer si superfuqi e stilit të ish Unionit Sovjetik për të kontrolluar pothuajse të gjithë Azinë Qendrore, që është shumë e pasur me naftë dhe gaz si dhe në qendër të vëmendjes për sa i përket strategjisë gjeopolitike dhe ushtarake si një arenë, ku ndërthuren interesat e mëdha të nivelit ndërkombëtar.
Presidenti Medvedev, i sapo kurorëzuar, ka bërë menjëherë publike pesë principet kryesore të politikës së tij, që përfshijnë refuzimin e “unipolaritetit”, sepse një zgjedhje e tillë sjell konflikte dhe instabilitet. Gjithashtu, ka deklaruar se “Rusia nuk dëshiron të izolohet, do të mbroj jetën dhe dinjitetin e qytetarëve të saj kudo që ndodhen”.
Në këtë situatë të re, Amerika e Obamës bashkë me aleatët e saj nuk duhet të vendosin theksin mbi potencën ushtarake për të përballuar afrimin dhe zgjerimin rus.
Obama, duhet të zër rolin e leaderit në krijimin e një koalicioni global që kundërshton politika revizioniste ruse, duke zgjeruar dialogun strategjik me kryeqytete evropiane, me New Delhi dhe Pekinin. Gjithashtu ai duhet vazhdoj dialogun me evropianët për hyrjen Ukrainës dhe Gjeorgjisë në NATO dhe në Bashkimin Evropian.
Mjaftë aktuale dhe që kërkon edhe një zgjedhje të menjëhershme është edhe kriza e Lindje së Mesme, e cila është përshkallëzuar duke u degjeneruar në dhunë dhe e shoqëruar me vrasje fëmijësh dhe civilësh. Nuk dua që të tregoj se kush ka të drejtë Hamasi apo Izraeli, por thjeshtë dua të theksoj se lufta simbolizon dështimin e diplomacisë, si dhe fakti që viktima të një konflikti të armatosur janë fëmijët. Atëherë, mendoj se menjëherë duhet të bëhet diçka për të gjetur një zgjidhje të qëndrueshme që shmang derdhjen e gjakut.
Jam i sigurt se Presidenti, Obama, fjalë karizmës, inteligjencës, energjive dhe stafit me eksperiencë që ka zgjedhur rreth tij, do të jetë në gjendje të gjej zgjidhjet më të mira jo vetëm për Amerikën, por për gjithë rendin botëror duke krijuar në praktikë realisht shpresën e paqes.
Po të analizojmë me vëmendje deklaratat duke përfshirë edhe fjalimin e djeshëm gjatë betimit, vizionet e Obamës janë pothuajse të njëjta me vizionet që kishte John. F. Kennedy për politikën e jashtme amerikane.
Kennedy gjatë një fjalimi do të theksonte se: “gjëja vendimtare për një vend është një politikë e re e jashtme që thyen kufijtë e luftës së ftohtë. Në atë pikë mund të ndërtojmë raporte dinjitoze me vendet nën zhvillim dhe të fillojmë t’iu përgjigjemi nevojave të tyre. Do të jemi në gjendje të ndalojmë ciklin vicioz të armatimit dhe të promovojmë pluralizmin dhe ndryshimin paqësor brenda Unionit Sovjetik”.
Ashtu siç pritej edhe Obama gjatë fjalimit të tij të djeshëm e ritheksoj se ne duhet të jemi të gatshëm të ndihmojmë të gjithë vendet e varfra që të përdorin dhe të punojnë tokat e tyre për siguruar mirëqenien si dhe duhet ti ndihmojmë që të arrijnë demokracinë.
Me ceremoninë e djeshme të betimit të presidenti të 44 të Shteteve të Bashkuara të Amerikës, Barack Hysen Obama, mendoj se duhet të reflektojnë ajo pjesë e botës që akoma aspiron tek autoritarizmi, shtypja e qytetarëve, fshehjeve dhe mohimit të konsensusit popullor, respektimit të lirisë, demokracisë.
Madhështia e një kryetari shteti, për më tepër e një superfuqie duket tek forca që ai përcjell dashurinë për vendin tek qytetarët e tij- Obama theksoj se: “Amerika është më e madhe se sa madhështia e aspiratave tona individuale”- ndërsa Kennedy do të theksonte se: “nuk duhet të presim se çfarë bën vendi për ne, por se çfarë ne do të bëjmë për vendin”. Për këto figura energjike ka nevojë Bota, që ndezin tek qytetarët e tyre shpresën, kur shumë afër është dëshpërimin, që u ri zgjojnë ëndrrat kur i afër është zhgënjimi.
Për ne, shqiptarët, tek sa ndjekim me vëmendje ngjarje të tilla të personifikuar me njerëz të mëdhenj, thellë na duket një iluzion i largët që nuk mund të ngroh edhe zemrat tona me shpresë dhe me ëndrra. Sytë tanë nuk janë mësuar të shikojnë njerëz si Obama, Kennedy apo shumë të tjerë që të na drejtojnë në momentet më të vështira për të na larguar nga kriza dhe për ta na çuar drejt rrugës së zhvillimit.
Shpresa dhe krenaria e merituar duken se janë akoma të largëta nga horizonte tona, sepse akoma figura më e lartë e Shtetit, Presidenti i Republikës, nuk zgjidhet drejtpërdrejt me votat tona, por nga pazaret e politikës, që mjaftojnë të kenë të garantuar mazhorancën parlamentare dhe një ditë mund të bëjnë, President, ndonjë figurë që jo vetëm nuk ka cilësi të forta për të justifikuar një rol të tillë, por që ndoshta mund të jetë thjeshtë një kukull që nuk përfaqëson vetën dhe jo më interesin tonë kombëtar, ashtu siç ndoshta mund të ketë ndodhur më parë.
Disa vende të Evropës Juglindore që kanë pasur të njëjtën eksperiencë diktatoriale komuniste si e jona, kanë menduar dhe kanë vendosur si shprehje më të lartë të demokracisë në vend, që zgjedhja e figurës së shtetit të jetë në dorën e vetë qytetarëve.
Mendoj se nëse edhe neve shqiptarëve do të na ishte lënë një e drejtë e tillë e merituar, jam i bindur se disa presidentët që pazaret e politikës na i kanë bërë peshqesh nuk do të kishin arritur të garantonin konsensusin popullor, për të marr një detyrë kaq të lartë kushtetuese.
Mendoj, se edhe populli shqiptar ka të drejtën e tij të përjetoj të njëjtat emocione si ato popullit amerikan duke i dhënë besimin kandidatit që personifikon ëndrrat e të gjithëve dhe që punon për të gjithë.
Ne, kemi nevojë për një figurë si Barack Obama, që me forcën e fjalës dhe me inteligjencën e tij, arriti të ndërtoj një parti të tretë, konsensusin popullor dhe që dje në betimin e tij garantoj bindjen se do të ndërtojmë rrugë, ura të reja, do të zhvillojmë shkencën, do të rrisim edukimin arsimor për të bërë një Amerikë më të madhe se sa aspiratat tona individuale.
Obama, me vizionet e tij, ka rritur shpresën dhe bindjen se njeriu është i lirë dhe i barabartë për nga natyra, si dhe duhet të ketë të garantuar të drejtën për të kërkuar dhe gjetur lumturinë.
Ëndrrat që ai po na dhuron janë me të vërtetë shumë të mëdha dhe të rëndësishme jo vetëm për amerikanët, por për të gjithë ne, dhe jam i sigurt se ai do të arrij të na i bëj realitet, sepse ka mbledhur dhe ka bërë për vete atë Amerikën e dëshpëruar dhe e ka mbushur me shpresë. Me krenarinë e ri gjetur të lulëzuar me ide dhe vizione dhe jo me arrogancë.

Ju prezantoj John. F. Kennedy

Dr. Alban Daci

Njerëzit që janë të aftë të krijojnë pushtet japin një kontribut të pazëvendësueshëm në madhështinë e kombit të tyre, por njerëzit që vënë në dyshim pushtetin japin një kontribut po aq të pazëvendësueshëm, në veçanti kur dyshimi është i pa interesuar, sepse gjykojnë se jemi ne që përdorim pushtetin ose është që pushteti na përdor neve.
(John F. Kennedy)

John. F. Kennedy u lind më 29 maj 1917, ishte djali i dytë i një familje me origjinë irlandeze, tashmë e pasur dhe e rëndësishme.
Rol të rëndësishëm në formimin e tij do të kishte patjetër babai, Joseph, i cili kishte kultivuar jo vetëm tek John, por tek të gjithë fëmijët shpirtin konkurrues në çdo fushë të jetës. Sipas babit Joseph, pasuria duhet t’iu garantonte pikërisht fëmijëve mundësinë për marrë edukimin më të mirë, frekuentuar ambientet më ekskluzive, për të pasur një jetë të mrekullueshme shoqërore dhe mundësinë me udhëtuar në çdo cep të botës, ku në veçanti në Evropë.
Ndërsa nëna Rose, kujdesi për edukimin e tyre në kuptimin e respektimit të praktikave fetare, të dekorit, të rregullit, për të cilën siç thoshin anëtarët e familjes ishte një maniake e vërtetë.
I vogëli Jack, ishte shpesh herë i sëmurë dhe kalonte kohën duke lexuar romane aventureske dhe biografi. Vuante mungesën e nënës, e cila ishte e justifikuar për shkak të impenjimeve sociale dhe për kohën që duhet t’i qëndronte pranë Rosemary, fëmija e tretë, që kishte probleme të rënda psikike dhe fizike. Sipas Jacqueline, bashkëshortja e ardhshme, Jack ishte “ Njeriu që ishte, sepse nuk ishte dashur nga nëna ashtu siç duhet të duhet një fëmijë”.
John me vëllanë e madh Joseph JR kacafytej shpesh. Joseph ishte më i madh dhe i fortë, ishte i zakonshmi që bënte prepotentin, duke vendosur gara dhe loja që John nuk i kalonte dot.
Për disa vite të dy vëllezërit kishin frekuentuar shkollën fillore në të njëjtin institut privat në kontenë e Riverdales, ku familja ishte transferuar.
Pastaj Joe Jr ishte regjistruar në Choate ( edhe ajo një shkollë private në Connecticut ), nga e cila pasardhësit e familjeve më të rëndësishme e të pasura të vendit zakonisht ishin nisur në frekuentimin e kurseve universitare të Hawardit.
John ishte dërguar tek Canterbury School, një shkollë katolike shumë prestigjioze, ku Kennedy nuk arrin rezultate të shkëlqyera. Në këtë periudhë jemi në 1930- djali trembëdhjetë vjeçar ishte faktikisht shumë më i interesuar në aktivitet sportive se sa në studime.
Vitin tjetër me vet kërkesën e tij, babai regjistron e Johnin në Choate, ku do të kalonte katër vjet tranzicioni mes moshës së adoleshencës dhe moshës së rritur. Problemet e shëndetet shoqëroheshin edhe këtu me një rendimet jo të lartë në studime: historia dhe gjuha angleze ishin lëndët, ku merrte notat më të mira, ndërsa kishte fitim skarës në latinisht dhe frëngjisht. E gjithë kjo linte të kuptonte që i riu John nuk do kishte arritur kurrë rezultatet e larta të vëllait të tij të madh që ishte i pari si në sport edhe në studime.
Pra, të jetosh në hijen e vëllait të madh dukej se do të ishte fati i Jonh-it edhe pse nuk kishte dhënë ndonjë kompleks inferioriteti.
Në momentin që merr diplomën me një mesatare jo të lartë, për të mos qenë më hija e vëllai kërkon të regjistrohet në Princeton dhe jo në Haward.
John, faktikisht, pa marrë parasysh raportin e tij konfliktual me vëllanë e madhe si dhe pritjet zhgënjyese të babait për vitet e kaluara në Choate, kishte treguar me vënë në diskutim rregullat ( në këtë rast rregullat shkollore ) sesa të pranonte të ishte i dominuar nga figura e vëllait më të madh.
Megjithatë, i kërkon babait, të ketë të njëjtën mundësi që i ishte dhënë Joseph Jr; të kaloj një periudhë studimesh në Londër, duke ndjekur kurset e Harold Laski, pranë London School of Economics. Joe Jr faktikisht ishte kthyer entuziast nga Evropa. Kështu edhe John kalon një periudhë shumë të këndshme në kryeqytetin britanik, ku pjesën më të madhe e dedikon për të zgjeruar horizontet sociale, se sa të thelloj argumente të veçanta studimore. Pastaj, një keqësim i ri shëndetësor e detyron të rikthehet me nxitim në SHBA. Gjatë muajve të kurimit të sëmundjes që akoma nuk ishte diagnostikuar, John vendos të lerë Princeton për të filluar studimet në Haward.
Haward fillimisht përfaqëson një progres për të riun Kennedy edhe pse notat e tij vazhdonin të ishin jo të shkëlqyera, sepse karakterizohej me një popullaritet të lartë mes shokëve të kursit. Siç thoshin shumë nga ata dhe një pjesë e mirë e docentëve, Kennedy ishte simpatik, shakaxhi që edhe pse nuk i studionte shumë disa lëndë që i konsideronte të mërzitshme, kishte një mendje të shkëlqyer dhe një karizëm natyrore.
Problemet shëndetësore për riun Kennedy nuk mbarojnë as në Haward, ku i shtohen edhe dhimbjet e shpinës, që jo vetëm e limitojnë për të ushtruar aktivitet sportive, por edhe në frekuentimin e kurseve universitare.
Megjithatë problemet shëndetësore nuk e pengojnë atë të rikthehet në Evropë. Kompletimi edukues i një të riu amerikan nuk munde faktikisht të fshihte marrjen e një eksperience direkte në kontinentin e vjetër. Ishte vera e vitit 1937, një moment sigurisht i vështirë në historinë e Evropës, kur John, në shoqërinë e mikut Billings, viziton Francën, Italinë dhe Gjermaninë.
Ishte një udhëtim i rëndësishëm, sepse tensioni mes vendeve më të mëdha, stimulon tek John një seri konsideratash që e bëjnë të reflektoj , duke ndjekur kuriozitetin e tij të sapolindur për çështjet e mëdha politike dhe marrëdhëniet ndërkombëtare, mbi natyrën e pushtetit, rëniet e ndryshme të tij si dhe limitet. Një ndër lëndët që më shumë studionte dhe dëshironte në Haward ishte pikërisht Qeverisja ( që në kompleksin e saj, për si ishte strukturuar në Haward, mund ta konsiderojmë korrespondent me një kurs të shkencave politike dhe të marrëdhënieve ndërkombëtare ).
Kur, në dhjetor të 1937, babai emërohet nga Roosvelt ambasador në Londër, për John hapen mundësi të reja për të bërë eksperienca tjera interesante. Në korrik të 1938, faktikisht, gjendet në kryeqytetin britanik, ku punon për një periudhë të shkurtër në ambasadë, por pa lënë menjë anë kënaqësitë e jetës mondane. Prezenca e tij në Londër në momentin e kulmit të krizës çekosllovake, stimulon rëndësishëm interesin e John për atë që po ndodhte në Evropë.
I kthyer në Haward, kërkon dhe merr të përqendroj të gjitha kurset që akoma i kishin mbetur në semestrin e parë, për ti pasur në dispozicion në pranverën e ardhshme, me qëllim që të qëndronte akoma në Evropë dhe të punonte mbi temën e diplomimit që kishte ndërmend për ta paraqitur para komisionit universitar.
Argumenti i trajtuar në temën e diplomës do të vlerësohej si argumenti më i rëndësishëm dhe më aktual në atë kohë, ku më vonë do të përpunohej për tu paraqitur para lexuesve si libër i botuar në 1940 dhe i titulluar Why England Slept ( Përse Anglia Flenë ).
Udhëtimi këtë radhë në botën e vjetër ishte akoma më i gjatë, ku viziton Londrën, Parisin, Varshavën, Leningradin, Moskën, Kievin, Bukureshtin, Turqinë, Jerusalemin, Bejrutin, Demaskon dhe Athinën. Lista nuk mbaron këtu për djalin e ambasadorit, i cili para se të kthehej në Atdhe, dëshiron të ndaloj në Prag, kryeqyteti i vendit objekt në kompromisin e arritur gjatë konferencës së Monakos në shtator të 1938, mbi të cilën pikërisht po përqendronte argumentin e temës së diplomës.
Eksperienca e drejtpërdrejtë nuk qe vetëm baza mbi të cilën John ndërtoj argumentin e përdorur për të temën e diplomës: babai, që në pozicionin e ambasadorit kishte marrë pozicion në favor të politikës të ashtuquajtur appeasement të kryeministrit britanik Chamberlain ( në kuptimin për të vënë në plan të dytë ekspansionin dhe revizionizmin e Hitlerit ), garanton tek John një ndihmë themelore falë njohjeve të tij.
Në vazhdimësi të takimeve të përsëritura më përfaqësuesit diplomatik të Britanisë në SHBA dhe materialit furnizuar nga shtypi pranë ambasadës amerikane në Londër, i riu Kennedy mund të dispononte shumë dokumente për të cilëve ndërtoj debatin dhe origjinën e pozicioneve të Laburistëve dhe Konservatorëve gjatë periudhës së krizës çekosllovake.
Në pak muaj arrin kështu të shkruaj një tezë tek e cila analizonte vendimet e Britanisë për t’iu nënshtruar kërkesave të Hitlerit për sa i përket shpërbërjes së Republikës çekosllovake.
Objektivi i studimit konsistonte në individualizimin e mekanizmave të kërkimit të konsensusit që në një demokraci si Britania e Madhe- dhe si Shtete e Bashkuara të Amerikës- mund të kishin vënë dhe të vinin në rrezik siguresën e vendit në ndjekje të një politike me investime skarse në armatim.
Kur John lër Londrën, në vjeshtë të vitit 1939, konflikti në kontinentin e vjetër tashmë ishte realitet, por nuk kishte akoma një dimension botëror. Shqetësimi ishte i madh edhe në Amerikë, të paktën në vlerësimet e tij, i sapodiplomuar në Haward, dukeshin sikur kishte hapësira, sepse presidenti Roosvelt të tentonte një ndërmjetësim mes Gjermanisë dhe Britanisë së Madhe që ti jepej fund luftës.
1940 ka qenë një vit me mundime për John, kaluar mes mos vendosjes se çfarë me bërë me të ardhmen dhe nevojën për të kaluar në një far mënyre problemet fizike. Kishte frekuentuar pa shumë interes një semestër me kurse të ekonomisë në Stanford dhe në pranverë të 1941 kishte vizituar një pjesë të mirë vendeve të Amerikës Latine.
Më në fund ai vendos të shkoj në shërbim ushtarak tek USA Navy, edhe pse kundër vullnetit të babit të tij, i cili nuk dëshironte që djali të merrte drejtim drejt karrierës ushtarak si dhe për faktin që shkalla e rrezikut ishte e larta dhe nuk mjaftonte vetëm zotësia për tu rikthyer shëndoshë e mirë në shtëpi, por të kishe dhe një duzinë të mirë fati me vete gjatë kohës që ishe në luftë. Kërkesa e tij si në ushtri ashtu edhe në marinë nuk pranohet, për shkak të kushteve fizike për shkak të sëmundjes.
Në këto rrethana vendos të qëndroj në Amerikë, ku punësohet për herë të parë në Uashington , pranë Foreign Intelligence Brach të Shërbim Sekret të Marinës. Kishte kryesisht të bënte me punë zyre që e konsideronte të bezdisshme dhe burokratike.
Gjithashtu, kjo periudhë për sa u përket aspekteve të tjera vlerësohet pozitive. John nuk mungon faktikisht të marr pjesë aktivisht në jetën mondane të kryeqytetit dhe qe pikërisht në këto muaj që njeh një ndër të “dashurat”, gazetaren daneze Inga Arvad ( Inga Binga, siç e thërriste me dashuri ).
Lajmi i vdekjes së vëllait të tij të madh gjatë një beteje lufte me avionin e tij në qiellin e Flandrës me 22 gusht 1944, ishte një goditje e rëndë për gjithë familjen, në veçanti për babanë Joe, që ishte i fiksuar në mënyrë të veçantë tek djali i madh. Kjo ngjarje qe goditje e keqe edhe për John, që nuk e kalon dot lehtë si dhe i krijon bindjen për të hequr dorë njëherë e mirë nga dëshira për të shkuar në luftë.


Presidenti Kennedy për brezat e kaluar ka qenë një mit. Kjo konfirmohet: kur e vrasin në Dallas me 22 nëntor 1963, kur kishte vetëm 46 vjeç. Në botë shumë persona qanë për Kenedin, sepse me idealet e tij kishte ndihmuar dhe dhënë kontribut shumë të rëndësishëm për të ndryshuar jetën e njerëzve, historinë dhe botën në gjerësi.
Kishte vetëm 43 vjeç kur merr detyrën e Presidentit të Shteteve të Bashkuara të Amerikës. Kjo ngjarje i atribuon atij me krenari dhe meritë numrin një, sepse ishte dhe vazhdon të jetë presidenti më i ri në historinë e Shteteve të Bashkuara të Amerikës, ishte i pari i lindur në shekullin e XX-të dhe i pari kaq afër me ne Evropianët.
Vdekja e parakohshme dhe tragjike e tij dha sensacionin, sikur do të tregonte më vonë një mik dhe bashkëpunëtor i tij, historiani Artur M. Schlesinger, “ të kemi humbur diçka jetësore, vizionin e Amerikës si republikë humane, racionale, demokratike, që bashkëpunon me vendet e tjera dhe institucionet ndërkombëtare për të promovuar demokracinë, të drejtat e njeriut dhe paqen”.
Sipas Artur M. Schlesinger, Kennedy shfaqej “shumë i ftohtë dhe ambicioz, një njeri shumë i ri me dëshirën për të ardhur shpejt”.
Misteri i vdekjes së tij, mbi të cilën akoma sot hetohet, edhe përse janë botuar qindra libra e disa dhjetëra raporte të komisioneve të ndryshme hetuese, dihet pak, krijojnë një çarje mes një brezi entuziast dhe Amerikës.
Kennedy vdes në vitin, kur po realizoheshin ëndrrat e krijuara nga vet ai. Gjuajtjet e shtënave nga Osald kishin vrarë ëndrrat, duke parë se revolucioni për të drejtat civile, në të cilin kishim besuar, kishte arritur kulmin.
Kennedy, bashkë me vëllanë e tij, në verë të 1963 ishte vendosur në krye për drejtësinë racore. Ishte presidenti i parë që deklaroj mbi të drejtat racore: “një princip moral...antik sa shkrimet e shenjta... dhe qartë sa kushtetuta amerikane”. Një frazë që kishte ditur të takonte kordat e popullit, të botës dhe të djemve të Evropës.
Kennedy ishte një mit kur ishte gjallë dhe bëhet akoma më shumë i vdekur. Ishte një hero, për të cilin kishim nevojë, i aftë për të prekur cirkuitet e inkoshencës, siç ka shkruar Norman Mailer. Në Amerikan Tabloid James Ellroy ka shpjeguar një të vërtet tjetër për brezat e ardhshëm: “ Nxirret jashtë në momentin optimal për të siguruar shenjtërimin”.
Me 23 nëntor 1963, gazeta e famshme “New York Timës” shkruante: “Humbja personale është e thellë dhe shtypëse, humbja për kombin dhe për botën është historike dhe i papërmbajtshëm . John F. Kennedy është një njeri intelektual dhe njeri aksioni; përfaqësonte gjallërinë dhe energjinë, inteligjencën dhe entuziazmin, kurajën dhe shpresën e Shteteve të Bashkuara të Amerikës në këtë gjysmë të shekullit të XX-të”.
Kennedy me mënyrën e tij, është akoma i nderuar thellë si një çudibërës, sepse kishte shëruar botën nga pesimizmi. Një idealist pa iluzione. Praktikoj, por që dinte t’iu sugjeronte njerëzve, gjënë e drejtë për të përmisuar Amerikën dhe botën. Edhe sot duhet një Kennedy, i aftë të di dhe të bëj dhe të bind. Por nuk ka.